| บทคัดย่อโครงการ |
การจัดการที่เหมาะสมในการป้องกันกำจัดแมลงวันทองและหนอนฝีดาษ
ในส้มโอทับทิมสยามจังหวัดนครศรีธรรมราช
ทิพาวรรณ ทองเจือ1 จรัญ ทองเจือ2
บทคัดย่อ
การศึกษาประชากรแมลงวันทองและศัตรูธรรมชาติ เพื่อเป็นข้อมูลพื้นฐานสำหรับตัดสินใจจัดการศัตรูพืชที่เหมาะสม ดำเนินการระหว่างเดือนสิงหาคม 2554 – สิงหาคม 2556 โดยเลือกสวนส้มโอทับทิมสยามของเกษตรกร อำเภอปากพนัง จังหวัดนครศรีธรรมราช จำนวน 3 สวน อายุส้มโอ 5 ปี พื้นที่ประมาณ 4-5 ไร่ต่อสวน วางกับดักสารล่อเมทธิลยูจีนอลผสมสารคลอร์ไพริฟอส จำนวน 4 กับดักต่อสวนแต่ละกับดักห่างกัน 10 เมตร ติดตั้งกับดักในบริเวณทรงพุ่มของต้น จากการสำรวจพบแมลงวันทองจำนวน 4 ชนิด คือ Bactrocera dorsalis B. carambolae B. papayae และ B. correcta โดยพบชนิด B. dorsalis มากที่สุด รองลงมาคือ B. carambolae
B. papayae และ B. correcta ตามลำดับ โดยมีอัตราส่วน 64 : 27 : 6 : 3 โดยพบปริมาณแมลงวันทองมากที่สุดในเดือนตุลาคม 2555 โดยมีค่าเฉลี่ย 38.17 ตัวต่อกับดักและพบน้อยที่สุดในเดือนธันวาคม 2555 โดยมีค่าเฉลี่ย 2.67 ตัวต่อกับดัก ความสัมพันธ์ของประชากรแมลงวันทองกับปัจจัยสภาพแวดล้อม พบว่า การเปลี่ยนแปลงประชากรของแมลงวันทอง มีค่าสัมประสิทธิ์สหสัมพันธ์ (R) กับอุณหภูมิ ความชื้นสัมพัทธ์ ความยาวนานของแสง และปริมาณน้ำฝนอยู่ในระดับ เท่ากับ 0.23 -0.76 -0.42 และ -0.25 ตามลำดับ และมีค่า P-value ( P>0.05) เท่ากับ 0.27 0.00 0.04 และ 0.22 ตามลำดับ สำหรับความสัมพันธ์ของประชากรแมลงวันทองกับอายุการพัฒนาของผลส้มโอ พบว่า ไม่มีความสัมพันธ์กันทางสถิติ โดยมีค่าสัมประสิทธิ์สหสัมพันธ์ (R) เท่ากับ -0.27 และมีค่า P-value เท่ากับ 0.19 การสำรวจชนิดและจำนวนของศัตรูธรรมชาติในสวนของเกษตรกรพบจำนวน 20 ชนิด เป็นแมลงอันดับ Hemiptera จำนวน 1 ชนิด อันดับ Coleoptera จำนวน 8 ชนิด อันดับ Diptera จำนวน 3 ชนิด อันดับ Neuroptera จำนวน 3 ชนิด อันดับ Hymenoptera จำนวน 4 ชนิด และแมงมุม จำนวน 1 ชนิด
การศึกษาประสิทธิภาพการห่อผล สารสกัดจากพืช สารชีวภัณฑ์ น้ำมันปิโตรเลียมและสารฆ่าแมลงในการป้องกันกำจัดแมลงวันทองในสวนเกษตรกร อำเภอปากพนัง จังหวัดนครศรีธรรมราช ดำเนินการในสวนส้มโออายุ 5 ปี ระหว่าง สิงหาคม 2555–กุมภาพันธ์ 2556
วางแผนการทดลอง แบบ RCB มี 3 ซ้ำ 9 กรรมวิธี คือ 1)ห่อผลด้วยถุงพลาสติก 2)สารจากข่า อัตรา 50-70 มิลลิลิตรต่อน้ำ 20 ลิตร 3)สารสะเดาไทย aza 0.5% อัตรา 100 มิลลิลิตรต่อน้ำ 20 ลิตร
4) น้ำมันปิโตรเลียม (83.9% อีซี) อัตรา 50-100 มิลลิลิตรต่อน้ำ 20 ลิตร 5)บาซิลลัส ทูริงเยนซิส อัตรา 60-80 กรัมต่อน้ำ 20 ลิตร 6) อะบาแม็กติน 1.8% EC อัตรา 30 มิลลิลิตรต่อน้ำ 20 ลิตร 7) คาร์โบซัลเฟน 20 % EC อัตรา 30 มิลลิลิตรต่อน้ำ 20 ลิตร 8) อิมิดาโคลพริด 10% SL อัตรา 8 มิลลิลิตรต่อน้ำ 20 ลิตร และ 9) ชุดควบคุม (ไม่ใช้สาร) ทำการฉีดพ่นสารเมื่อผลส้มโออายุ 3 เดือน ทุก 10 วัน จำนวน 4 ครั้ง ประสิทธิภาพของกรรมวิธีจากความเสียหายของผลส้มโอโดยการนับจำนวนจุดที่แมลงทำลายตั้งแต่ระยะผลอายุ 3 เดือนจนถึงระยะเก็บเกี่ยว(อายุ 6 เดือน) พบว่า กรรมวิธีที่มีประสิทธิภาพสูงสุด คือ การห่อผล มีประสิทธิภาพ 88.13 เปอร์เซ็นต์ รองลงมา คือ อิมิดาโคลปริด คาร์โบซัลเฟน อะบาแม็กติน น้ำมันปิโตรเลียม สารจากข่า และสารสะเดาไทยโดยมีประสิทธิภาพ 86.39 85.16 85.02 76.96 74.29 และ 69.14 เปอร์เซ็นต์ ตามลำดับ เปรียบเทียบกับชุดควบคุม (ไม่ใช้สาร) และกรรมวิธีที่มีประสิทธิภาพต่ำสุด คือ บาซิลลัสทูริงเยนซิส โดยมีประสิทธิภาพ 26.00 เปอร์เซ็นต์ เปรียบเทียบกับชุดควบคุม (ไม่ใช้สาร)
ประสิทธิภาพของการผสมผสานกรรมวิธีในการป้องกันกำจัดแมลงวันทองโดยทำการตรวจนับจำนวนรอยจุด (จุดต่อผล) จากการทำลายของแมลงวันทองที่พบบนผิวส้มโอทับทิมสยาม อายุ 3-6 เดือน ทำการฉีดพ่นสารฆ่าแมลงแบบผสมผสานจำนวน 4 ครั้ง ทุก10 วันที่ระยะผลอายุ 3 เดือน เปรียบเทียบกับชุดควบคุม(ไม่ใช้สาร)ในสวนของเกษตรกร ระหว่างเดือน มีนาคม ถึง สิงหาคม 2556 ผลการศึกษาที่อายุผล 6 เดือน พบว่า กรรมวิธีที่ให้ผลดีที่สุด คือ กรรมวิธีที่ 2 (อะบาเมกติน 1.8%EC 1/ +Imi 2/ +Fip3/ + Aba4/ ) มีประสิทธิภาพ 81.96 เปอร์เซ็นต์ รองลงมาคือ กรรมวิธีที่ 5 วิธีของเกษตรกร (Aba1/+ Aba2/ + Aba3/ + Aba4/ ) มีประสิทธิภาพ 81.35 เปอร์เซ็นต์ กรรมวิธีที่ 1 (อิมิดาโคลปิด 10% SC1/ +Imi2/ +Fip3/ +Imi4/) มีประสิทธิภาพ 81.29 เปอร์เซ็นต์ กรรมวิธีที่ 3 (ปิโตรเลียมออยส์ 83.9%1/ +Imi2/ +Fip3/ +Pe4/) มีประสิทธิภาพ 78.22 เปอร์เซ็นต์ และกรรมวิธีที่ 4 (สะเดาไทย, aza 0.05%1/+Imi2/ +Fip3/+ Ne4/ ) มีประสิทธิภาพ 76.98 เปอร์เซ็นต์ ตามลำดับ เปรียบเทียบกับชุดควบคุม (ไม่ใช้สาร) สำหรับหนอนฝีดาษไม่พบการระบาดตลอดช่วงการศึกษา
The Appropriate Management for Control Fruit Fly (Bactrocera dorsalis Hendal) and Citrus Rind Borer (Prays endolemma Diakonoff) of Taptim Saim Pomelo (Citrus maxima Merrill) in Nakhon Si Thammarat Province
Tipawan Thongjua1 Jarun Thongjua2
Abstract
The population of fruit flies (Diptera: Tephritidae), and natural enemies in Taptim Siam pomelo in Nakhon Si Thammarat Province were examined to obtain fundamental data in decision-making for pest management. The study was conducted on three 5-year-old pomelo plantations with the area of 4-5 rai each in Pakpanang district, Nakhon Si Thammarat Province from August 2012 to August 2013. Methyl eugenol mixed with Chlorpyrifos traps was placed in plant canopies, each trap 10 meters apart. Four species of fruit flies – Bactrocera dorsalis, B. carambolae, B. papaya and B. correcta – were found with the ratio of 64 : 27 : 6 : 3 respectively. The maximum of fruit fly abundance peaked at 38.17 flies/trap on October 2012, and the lowest abundance at 2.67 flies/trap on December 2012 The total number of natural enemies found was 20 species: 1 species in Order Hemiptera, 8 species in Order Coleoptera, 3 species in Order Dioptera, 3 species in Order Neuroptera, 4 species in Order Hymenoptera, and 1 species of Spider.
The efficacy of fruit wrapping, plant extracts, bio-insecticides, petroleum oil and insecticides for controlling fruit fly (Diptera : Tephritidae) in Taptim Siam pomelo were conducted on 5-year-old pomelo plantations in Pakpanang District, Nakhon Si Thammarat Province from August 2012 to February 2013. The experimental design using RCBD was performed with 3 replications and 9 treatments: (1) fruit wrapping with plastic bags, (2) ginger extract substance 50-70 ml/20 l of water, (3) Thai neem (aza. 0.05%) 100 ml/20 l of water, (4) petroleum oil (83.9%) 50-100 ml/20 l of water, (5) Bacillus thuringiensis 60-80 g/20 l of water, (6) abamectin (1.8% EC) 30 ml/20 l of water, (7) carbosulfan (20% EC) 30 ml/20 l of water, (8) imidacloprid (10% SL) 8 ml/20 l of water, and (9) control (no substance). The treatments were applied 4 times for 10 days during the period of 3-month-old pomelo fruits. Results from the effectiveness of pomelo treatment in the 3-month-old pomelo fruits to fruit harvesting period (6 months) revealed that the highest effectiveness treatment was fruit wrapping with plastic bags (88.13%), followed by imidacloprid , carbosulfan, abamectin, petroleum oil, ginger extract substance and Thai neem at 86.39 85.16 85.02 76.96 74.29 and 69.14, respectively. The lowest effectiveness treatment was Bacillus thuringiensis (26.00%) compared with control (no substance).
The IPM Program for controlling fruit flies in Taptim Siam Pomelo orchards in Pakpanang district, Nakhon Si Thammarat province from May 2012 to August 2013, with 4-time spraying, 10 days apart during the period of 3-month-old pomelo fruits. The experimental design using RCBD with 3 replications and 6 methods (M) was: 1.(M1)imidacloprid 10%SL +imidacloprid 10%SL+fipronil 5%SC+ imidacloprid 10%SL, 2.(M2) abamectin 1.8% EC+ imidacloprid 10%SL+ fipronil 5%SC+ abamectin 1.8% EC, 3. (M3) petroleum oil 83.9% EC + imidacloprid 10%SL+ fipronil 5%SC+ petroleum oil 83.9% EC, 4.(M4) Thai neem extract (aza. 0.05%)+ imidacloprid 10%SL+ fipronil 5%SC+ Thai neem extract (aza. 0.05%), 5.(M5: farmer method) abamectin 1.8% EC+ abamectin 1.8% EC + abamectin 1.8% EC +abamectin 1.8% EC and 6.(M6) control (non treated). The results revealed that, at the fruit harvesting period (6 months), the highest effectiveness method was M5 (81.35%), followed by M1, M2 and M3 at 81.29 81.29 and 78.22 %, respectively. The lowest effectiveness method was M4 (76.98%) compared with control (non treated). For the citrus rind borers were not found during the study.
|
