การพัฒนารูปแบบลวดลายศิลปะผ้าบาติกในสามจังหวัดชายแดนภาคใต้ของประเทศไทย

The improvement of Batik Motifs designs in Three Southernmost Province of Thailand

รายละเอียดโครงการ

ปีงบประมาณ 2558
หน่วยงานเจ้าของโครงการ
ลักษณะโครงการ โครงการใหม่
ประเภทโครงการ โครงการเดี่ยว
ประเภทงานวิจัย โครงการประยุกต์
วันที่เริ่มโครงการวิจัย (พ.ศ.) 1 ตุลาคม 2557
วันที่สิ้นสุดโครงการวิจัย (พ.ศ.) 30 กันยายน 2558
วันที่ได้รับทุนวิจัย (พ.ศ.) 1 มกราคม 2557
ประเภททุนวิจัย งบประมาณแผ่นดิน
สถานะโครงการ สิ้นสุดโครงการ(ส่งผลผลิตเรียบร้อยแล้ว)
เลขที่สัญญา
เป็นโครงการวิจัยที่ใช้ในการจบการศึกษา ไม่ใช่
เป็นโครงการวิจัยรับใช้สังคม ไม่ใช่
บทคัดย่อโครงการ ชื่อเรื่อง การวิจัยการพัฒนารูปแบบลวดลายศิลปะผ้าบาติกในสามจังหวัดชายแดนภาคใต้ ของประเทศไทย ชื่อผู้วิจัย นางสาวอารีนา อีสามะ และนางสาวสายชลี ชัยศาสตร์ ตำแหน่ง พนักงานมหาวิทยาลัย สังกัด หลักสูตรสาขาวิชาการออกแบบแฟชั่นและสิ่งทอ คณะสถาปัตยกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลศรีวิชัย บทคัดย่อ การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อศึกษาและรวบรวมรูปแบบลวดลายศิลปะผ้าบาติกในสามจังหวัดชายแดนภาคใต้ของประเทศไทยจากอดีตถึงปัจจุบัน 2) เพื่อศึกษาความต้องการของชุมชนและผู้บริโภคที่มีต่อรูปแบบลวดลายศิลปะผ้าบาติกในสามจังหวัดชายแดนภาคใต้ของประเทศไทย 3) เพื่อพัฒนารูปแบบลวดลายศิลปะผ้าบาติกในสามจังหวัดชายแดนภาคใต้ของประเทศไทย 4) เพื่อศึกษาความพึงพอใจของชุมชนและผู้บริโภคที่มีต่อรูปแบบลวดลายศิลปะผ้าบาติกในสามจังหวัดชายแดนภาคใต้ของประเทศไทยที่พัฒนาขึ้นใหม่ 5) เพื่อสร้างต้นแบบผลิตภัณฑ์จากงานพัฒนารูปแบบลวดลายศิลปะผ้าบาติกในสามจังหวัดชายแดนภาคใต้ของประเทศไทย และ 6) เพื่อศึกษาความพึงพอใจของชุมชนและผู้บริโภคที่มีต่อต้นแบบผลิตภัณฑ์จากงานพัฒนารูปแบบลวดลายศิลปะผ้าบาติกในสามจังหวัดชายแดนภาคใต้ของประเทศไทย กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการวิจัย ได้แก่ ชุมชนและผู้บริโภคผลิตภัณฑ์กลุ่มร้านอาดำบาติก ต.สะเตง อ.เมือง จ.ยะลา กลุ่มวิสาหกิจชุมชนศูนย์ฝึกอาชีพญาดา ต.ไพรวัลย์ อ.ตากใบ จ.นราธิวาส กลุ่มสายบุรีบาติก ศูนย์แหล่งเรียนรู้ของชุมชน ต.ปาเซยาวอ อ.สายบุรี จ.ปัตตานี จำนวน 100 คน เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย ได้แก่ แบบสอบถามความต้องการของชุมชนและผู้บริโภคที่มีต่อรูปแบบลวดลายศิลปะผ้าบาติกในสามจังหวัดชายแดนภาคใต้ของประเทศไทย แบบสอบถามความพึงพอใจของชุมชนและผู้บริโภคที่มีต่อรูปแบบลวดลายศิลปะผ้าบาติกในสามจังหวัดชายแดนภาคใต้ของประเทศไทยที่พัฒนาขึ้นใหม่ และแบบสอบถามความพึงพอใจของชุมชนและผู้บริโภคที่มีต่อต้นแบบผลิตภัณฑ์จากงานพัฒนารูปแบบลวดลายศิลปะผ้าบาติกในสามจังหวัดชายแดนภาคใต้ของประเทศไทย สถิติที่ใช้ ได้แก่ ค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ย และค่าเบี่ยงเบนมาตรฐานผลการวิจัยพบว่า จากการรวบรวมข้อมูลความต้องการของชุมชนผู้ผลิตและผู้บริโภคของทั้งสามจังหวัดมีความต้องการให้นำสิ่งที่บ่งชี้ของจังหวัดมาใช้เป็นแรงบันดาลใจในการออกแบบลวดลายผ้าบาติกใหม่ โดยจังหวัดยะลาได้แก่ ต้นศรียะลา เขื่อนบางลาง และยะลอ (แห) จังหวัดนราธิวาสได้แก่ ย่านดาโอ๊ะ เรือกอและ และมัสยิดวาดีอัลฮูเซ็น จังหวัดปัตตานีได้แก่ หาดแฆแฆ เมืองโบราณยะรัง และกรงนกเขาปัตตานี ซึ่งผู้วิจัยได้นำรูปแบบลวดลายที่ออกแบบใหม่ไปผลิตเป็นผลิตภัณฑ์ผ้าบาติกแล้วนำไปสอบถามความพึงพอใจของของชุมชนและผู้บริโภคที่มีต่อรูปแบบลวดลายศิลปะผ้าบาติกในสามจังหวัดชายแดนภาคใต้ของประเทศไทยที่พัฒนาขึ้นใหม่ พบว่า ชุมชนและผู้บริโภคที่มีต่อรูปแบบลวดลายศิลปะผ้าบาติก จังหวัดยะลา ที่พัฒนาขึ้นใหม่ ทั้ง 3 รูปแบบลวดลาย อยู่ในระดับมากที่สุด เมื่อพิจารณาแต่ละรูปแบบลวดลายพบว่า ชุมชนและผู้บริโภคมีความพึงพอใจกับยะลอ (แห) อยู่ในระดับมากที่สุด รองลงมาคือ ต้นศรียะลา และเขื่อนบางลาง ชุมชนและผู้บริโภคที่มีต่อรูปแบบลวดลายศิลปะผ้าบาติก จังหวัดนราธิวาส ที่พัฒนาขึ้นใหม่ ทั้ง 3 รูปแบบลวดลาย อยู่ในระดับมากที่สุด เมื่อพิจารณาแต่ละรูปแบบลวดลายพบว่า ชุมชนและผู้บริโภคมีความพึงพอใจกับเรือกอและ อยู่ในระดับมากที่สุด รองลงมาคือ มัสยิดวาดีอัลฮูเซ็น และย่านดาโอ๊ะ และชุมชนและผู้บริโภคที่มีต่อรูปแบบลวดลายศิลปะผ้าบาติก จังหวัดปัตตานีที่พัฒนาขึ้นใหม่ ทั้ง 3 รูปแบบลวดลาย อยู่ในระดับมากที่สุด เมื่อพิจารณาแต่ละรูปแบบลวดลายพบว่า ชุมชนและผู้บริโภคมีความพึงพอใจกับเมืองโบราณยะรัง อยู่ในระดับมากที่สุด รองลงมาคือ หาดแฆแฆ และกรงนกเขาปัตตานี จากนั้นผู้วิจัยได้นำผลิตภัณฑ์ผ้าบาติกที่พัฒนาขึ้นตามรูปแบบลวดลายใหม่ไปสร้างเป็นต้นแบบผลิตภัณฑ์ แล้วนำไปสอบถามความพึงพอใจของชุมชนและผู้บริโภคที่มีต่อต้นแบบผลิตภัณฑ์จากงานพัฒนารูปแบบลวดลายศิลปะผ้าบาติกในสามจังหวัดชายแดนภาคใต้ของประเทศไทย พบว่า ชุมชนและผู้บริโภคที่มีต่อต้นแบบผลิตภัณฑ์จากงานพัฒนารูปแบบลวดลายศิลปะผ้าบาติก จังหวัดยะลา อยู่ในระดับมากที่สุด เมื่อพิจารณาแต่ละรูปแบบลวดลายพบว่า ชุมชนและผู้บริโภคมีความพึงพอใจกับต้นแบบผลิตภัณฑ์ผ้าบาติกลายเขื่อนบางลาง อยู่ในระดับมากที่สุด รองลงมาคือ ต้นแบบผลิตภัณฑ์ผ้าบาติกลายต้นศรียะลา และต้นแบบผลิตภัณฑ์ผ้าบาติกลายยะลอ (แห) ชุมชนและผู้บริโภคที่มีต่อต้นแบบผลิตภัณฑ์จากงานพัฒนารูปแบบลวดลายศิลปะผ้าบาติก จังหวัดนราธิวาส อยู่ในระดับมากที่สุด เมื่อพิจารณาแต่ละรูปแบบลวดลายพบว่า ชุมชนและผู้บริโภคมีความพึงพอใจกับต้นแบบผลิตภัณฑ์ผ้าบาติกลายเรือกอและ อยู่ในระดับมากที่สุด รองลงมาคือ ต้นแบบผลิตภัณฑ์ผ้าบาติกลายมัสยิดวาดีอัลฮูเซ็น และต้นแบบผลิตภัณฑ์ผ้าบาติกลายย่านดาโอ๊ะ ชุมชนและผู้บริโภคที่มีต่อต้นแบบผลิตภัณฑ์จากงานพัฒนารูปแบบลวดลายศิลปะผ้าบาติก จังหวัดปัตตานี อยู่ในระดับมากที่สุด เมื่อพิจารณาแต่ละรูปแบบลวดลายพบว่า ชุมชนและผู้บริโภคมีความพึงพอใจกับต้นแบบผลิตภัณฑ์ผ้าบาติกลายเมืองโบราณยะรัง อยู่ในระดับมากที่สุด รองลงมาคือ ต้นแบบผลิตภัณฑ์ผ้าบาติกลายกรงนกเขาปัตตานี และต้นแบบผลิตภัณฑ์ผ้าบาติกลายหาดแฆแฆ นอกจากนี้ ผู้วิจัยได้นำผลการวิจัยไปเผยแพร่ให้กับกลุ่มแม่บ้านและได้จดคำขอรับสิทธิบัตรรูปแบบลวดลายผ้าบาติกทั้ง 9 ลวดลาย
รายละเอียดการนำไปใช้งาน ขอจดสิทธิบัตร และนำมาใช้ประโยชน์ด้านการเรียนการสอน
เอกสาร Final Paper(s)
  • -

ทีมวิจัย

ที่ นักวิจัย หน่วยงาน ตำแหน่งในทีม การมีส่วนร่วม (%)
1ผศ. อารีนา อีสามะคณะสถาปัตยกรรมศาสตร์ ราชมงคลศรีวิชัย สงขลาหัวหน้าโครงการ100