โครงการวิจัย

ความหลากหลายทางชีวภาพ ลักษณะทางพฤกษศาสตร์และฤทธิ์ต้านอนุมูล อิสระของพรรณไม้ในพื้นที่ป่าพรุควนเคร็ง

Biodiversity, Botanical characteristics and Anti-oxidative Activity of Plants inKhuanKhreng Peat swamp forest

รายละเอียดโครงการ

ปีงบประมาณ 2560
หน่วยงานเจ้าของโครงการ
ลักษณะโครงการ โครงการใหม่
ประเภทโครงการ โครงการเดี่ยว
ประเภทงานวิจัย
วันที่เริ่มโครงการวิจัย (พ.ศ.) 1 มกราคม 2560
วันที่สิ้นสุดโครงการวิจัย (พ.ศ.) 1 มกราคม 2561
วันที่ได้รับทุนวิจัย (พ.ศ.) 1 มกราคม 2560
ประเภททุนวิจัย งบประมาณแผ่นดิน
สถานะโครงการ สิ้นสุดโครงการ(ส่งผลผลิตเรียบร้อยแล้ว)
เลขที่สัญญา
เป็นโครงการวิจัยที่ใช้ในการจบการศึกษา ไม่ใช่
เป็นโครงการวิจัยรับใช้สังคม ไม่ใช่
บทคัดย่อโครงการ งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาชนิดของพรรณไม้ ปริมาณสารประกอบฟีนอลิก และฤทธิ์ต้านอนุมูลอิสระของพรรณไม้บริเวณสุ่มสำรวจในป่าพรุควนเคร็ง 7 อำเภอ คือ อำเภอร่อนพิบูลย์ อำเภอเฉลิมพระเกียรติ อำเภอชะอวด อำเภอเชียรใหญ่ จังหวัดนครศรีธรรมราช อำเภอควนขนุน จังหวัดพัทลุง และอำเภอระโนด จังหวัดสงขลา จากการสำรวจพบว่าไม่พบพืชดั้งเดิมในป่าพรุ พบพืชทดแทนคือ เสม็ด และพืชตระกูลหญ้า โดยพืชที่พบสามารถจำแนกได้ 20 วงศ์ เมื่อนำไปสกัด โดยใช้เมทานอล ความเข้มข้น 99.8% ปริมาตร/ปริมาตร ระเหยตัวทำละลายออกโดยใช้เครื่องระเหยสุญญากาศ แล้วศึกษาปริมาณสารประกอบฟีนอลิก และฤทธิ์ต้านอนุมูลอิสระ โดยใช้วิธี Folin-Ciocalteu และ 1, 1-Diphenyl-2-picrylhydrazyl (DPPHº) radical ตามลำดับ ผลการทดสอบพบว่าสารสกัดที่มีปริมาณสารประกอบฟีนอลิกสูงที่สุด คือ สารสกัดผักหวานบ้าน (Sauropus androgynus (L.) Merr. มีค่าเท่ากับ 1.7025 ± 0.0000 มิลลิกรัมกรดแกลลิก/ กรัมสารสกัด และพบฤทธิ์ต้านอนุมูลอิสระ DPPH มากที่สุดในสารสกัดเอื้องหมายนา โดยมีค่า IC50 เท่ากับ 0.0426 ± 0.0002 มิลลิกรัมสารสกัด/มิลลิลิตร ในขณะที่ฤทธิ์ต้านอนุมูลอิสระของ butylated hydroxyl toluene (BHT) และกรดวิตามินซี มีค่า IC50 เท่ากับ 0.0440 ± 0.0000 และ 0.0435 ± 0.0000 มิลลิกรัม/มิลลิลิตร ตามลำดับ จากข้อมูลนี้แสดงให้เห็นว่าสภาพพื้นที่ป่าพรุควนเคร็งเป็นพื้นที่ป่าที่ควรสนับสนุนและส่งเสริมให้ฟื้นฟูควบคู่กับการใช้ประโยชน์ ส่วนพรรณไม้ที่พบเป็นแหล่งสารธรรมชาติที่สามารถนำมาประยุกต์ใช้ในด้านเครื่องสำอาง ยา หรือผลิตภัณฑ์ที่เกี่ยวข้องกับการส่งเสริมสุขภาพได้ คำสำคัญ: สารประกอบฟีนอลิก ฤทธิ์ต้านอนุมูลอิสระ ป่าพรุ และ ควนเคร็ง
รายละเอียดการนำไปใช้งาน จากการสำรวจสภาพพื้นที่ป่าพรุควนเคร็งบริเวณที่สุ่มสำรวจเป็นพื้นที่ชุ่มน้ำ 4 อำเภอ คือ อำเภอร่อนพิบูลย์ อำเภอเฉลิมพระเกียนติ อำเภอชะอวด และอำเภอเชียรใหญ่ เป็นพื้นที่ดอนจำนวน 3 อำเภอ คือ อำเภอหัวไทร อำเภอควนขนุน และอำเภอระโนด พื้นที่ส่วนใหญ่เป็นพื้นที่ทำการเกษตรของชาวบ้าน พรรณไม้ที่ขึ้นในพื้นที่ทั้ง 7 อำเภอ เป็นพรรณไม้ทดแทนทั้งหมด โดยพบเสม็ด และพืชตระกูลหญ้า เมื่อนำมาสกัดสาร แล้วศึกษาปริมาณสารประกอบฟีนอลิก และฤทธิ์ต้านอนุมูลอิสระพบว่า ปริมาณสารประกอบฟีนอลิกพบในช่วง 18.254 -1,702.509 มิลลิกรัมกรดแกลลิก/กรัมสารสกัดหยาบ โดยผักหวานบ้านมีปริมาณฟีนอลิกสูงที่สุดเท่ากับ 1,702.509±0.000 มิลลิกรัมกรดแกลลิก/กรัมสารสกัดหยาบ และฤทธิ์ต้านอนุมูลอิสระมีค่า IC50 ในช่วง 0.0426 - 38.3050 มิลลิกรัมสารสกัดหยาบ/มิลลิลิตร โดยสารสกัดจากเอื้องหมายนามีประสิทธิภาพในการต้านอนุมูล DPPH สูงที่สุด โดยมีค่า IC50 เท่ากับ 0.0426±0.0002 มิลลิกรัมสารสกัดหยาบ/มิลลิลิตร ซึ่งสามารถยับยั้งอนุมูลอิสระได้เทียบเท่าสารละลาย Ascorbic acid และ BHT ซึ่งมีค่า IC50 เท่ากับ 0.0435±0.0000 และ 0.0440±0.0000 มิลลิกรัมสารสกัดหยาบ/มิลลิลิตร ตามลำดับ จากผลการสำรวจแสดงให้เห็นว่าพื้นที่สุ่มสำรวจป่าพรุควนเคร็ง เป็นพื้นที่ที่ควรสนับสนุนส่งเสริมให้มีการฟื้นฟูป่าพรุควบคู่ไปกับใช้ประโยชน์พื้นที่ และการวิเคราะห์สารสกัดจากพืชแสดงให้เห็นว่ามีศักยภาพในการด้านการประยุกต์ใช้เป็นผลิตภัณฑ์ที่เกี่ยวข้องกับการส่งเสริมสุขภาพและเครื่องสำอางได้ แต่อย่างไรก็ตามพืชบางชนิดไม่ใช่พืชที่นำมาบริโภคตามปกติ เช่น เอื้องหมายนา แม้จะมีฤทธิ์ต้านอนุมูลอิสระที่สูง ดังนั้นควรศึกษาเพิ่มเติมเรื่องความเป็นพิษก่อนนำไปประยุกต์ใช้
เอกสาร Final Paper(s)
  • -

ทีมวิจัย

ที่ นักวิจัย หน่วยงาน ตำแหน่งในทีม การมีส่วนร่วม (%)
1รศ. จารุยา ขอพลอยกลางคณะวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ราชมงคลศรีวิชัย วิทยาเขตนครศรีธรรมราชหัวหน้าโครงการ40
2ผศ. คณิต ขอพลอยกลางคณะเกษตรศาสตร์ ราชมงคลศรีวิชัย วิทยาเขตนครศรีธรรมราชผู้ร่วมวิจัย10
3เปรมจิต รองสวัสดิ์คณะวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ราชมงคลศรีวิชัย วิทยาเขตนครศรีธรรมราชผู้ร่วมวิจัย20
4ดร. ฐิติกร พรหมบรรจงคณะวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ราชมงคลศรีวิชัย วิทยาเขตนครศรีธรรมราชผู้ร่วมวิจัย20