โครงการวิจัย

การประเมินความหลากหลายทางพันธุกรรม โครงสร้าง พันธุศาสตร์ประชากรและประวัติประชากรของปลาหน้าดิน : ปลาทรายแดง (Nemipterus hexodon) ในประเทศไทยหลังการประกาศใช้พระราชบัญญัติการประมง พ.ศ. 2558

Assessment of Genetic diversity, Population Genetic structure and Demographic History of Demersal fish : Threadfin Bream (Nemipterus hexodon) in Thailand after Fisheries Act 2558 B.E. Enact

รายละเอียดโครงการ

ปีงบประมาณ 2560
หน่วยงานเจ้าของโครงการ
ลักษณะโครงการ โครงการใหม่
ประเภทโครงการ โครงการเดี่ยว
ประเภทงานวิจัย
วันที่เริ่มโครงการวิจัย (พ.ศ.) 1 มกราคม 2559
วันที่สิ้นสุดโครงการวิจัย (พ.ศ.) 1 มกราคม 2560
วันที่ได้รับทุนวิจัย (พ.ศ.) 1 มกราคม 2559
ประเภททุนวิจัย งบประมาณแผ่นดิน
สถานะโครงการ สิ้นสุดโครงการ(ส่งผลผลิตเรียบร้อยแล้ว)
เลขที่สัญญา
เป็นโครงการวิจัยที่ใช้ในการจบการศึกษา ไม่ใช่
เป็นโครงการวิจัยรับใช้สังคม ไม่ใช่
บทคัดย่อโครงการ บทคัดย่อ การประเมินความหลากหลายทางพันธุกรรม โครงสร้างพันธุศาสตร์ประชากรและประวัติประชากรของปลาทรายแดง (Nemipterus hexodon) ในประเทศไทยหลังการประกาศใช้พระราชบัญญัติการประมง พ.ศ. 2558 เก็บตัวอย่างจากจังหวัดสงขลา จังหวัดนครศรีธรรมราช จังหวัดสุราษฎร์ธานีจังหวัดสมุทรสงคราม จังหวัดชลบุรี จังหวัดสตูล จังหวัดตรัง จังหวัดกระบี่ และจังหวัดพังงา ในปี พ.ศ. 2558 จำนวนทั้งหมด 142 ตัว และในปี พ.ศ. 2560 จำนวนทั้งหมด 177 ตัวจากนั้นนำมาวิเคราะห์จากความหลากหลายของลำดับนิวคลีโอไทด์ในไมโทคอนเดรียลดีเอ็นเอจากยีน cytochrome oxidase subunit I ขนาด 419 คู่เบส ผลการวิเคราะห์ความหลากหลายทางพันธุกรรม พบว่าในปี พ.ศ. 2558 มีจำนวนแฮโพลไทป์ทั้งหมด 18 แฮโพลไทป์ ประกอบด้วย rare haplotype 5 แฮโพลไทป์ ส่วนในปี พ.ศ. 2560 มีจำนวนแฮโพลไทป์ทั้งหมด 42 แฮโพลไทป์ ประกอบด้วย rare haplotype 29 แฮโพลไทป์ การที่มีจำนวน rare haplotype เพิ่มขึ้น แสดงว่าประชากรปลาทรายแดงมีจำนวนเพศเมียที่มีความสามารถในการขยายพันธุ์เพิ่มขึ้น ส่วนค่า haplotype diversity และ nucleotide diversity มีค่า 0.802+0.022 และ 0.003+0.000 ในปีพ.ศ. 2558 ส่วนในปี พ.ศ. 2560 มีค่า 0.848+0.022 และ 0.004+0.000 แสดงว่ามีความหลากหลายทางพันธุกรรมเพิ่มขึ้น การวิเคราะห์โครงสร้างพันธุศาสตร์ประชากรด้วยวิธี AMOVA และ Pairwise FST พบว่าทั้งในปี พ.ศ. 2558 และปี พ.ศ. 2560 ประชากรปลาทรายแดงในประเทศไทยมีโครงสร้างทางพันธุกรรมเกิดขึ้นโดยแบ่งเป็นประชากรฝั่งทะเลอ่าวไทยและฝั่งทะเลอันดามัน ซึ่งเป็นผลมาจากการขัดขวางการถ่ายเทยีนจากปัจจัยทางภูมิศาสตร์ของคาบสมุทรมลายูมากกว่าการขาดช่วงทางพันธุกรรมจากปรากฏการณ์คอขวดเนื่องจากการประมงเกินขนาดมาเป็นเวลานาน จากการทดสอบ mismatch distribution, ค่าพารามิเตอร์สำหรับการวิเคราะห์ประวัติประชากร และการทดสอบ neutrality test พบว่าทั้งในปีพ.ศ. 2558 และปี พ.ศ. 2560 ให้ผลเหมือนกันคือ ประชากรปลาทรายแดงน่าจะมีการขยายขนาดมาประมาณ 190,000 – 390,000 ปีที่ผ่านมาในยุคไพลสโตซีน ผลการศึกษาครั้งนี้สรุปว่าการบังคับใช้กฎหมายตามพระราชบัญญัติประมง พ.ศ. 2558 เป็นระยะเวลาประมาณหนึ่งปีส่งผลให้ประชากรปลาทรายแดงในประเทศไทยมีความหลากหลายทางพันธุกรรมเพิ่มขึ้น และสามารถนำข้อมูลในการศึกษาครั้งนี้มาใช้ในการจัดการปลาทรายแดงในประเทศไทยได้ คำสำคัญ: ไมโทคอนเดรียลดีเอ็นเอ ปลาทรายแดง โครงสร้างพันธุศาสตร์ประชากร
รายละเอียดการนำไปใช้งาน
เอกสาร Final Paper(s)
  • -

ทีมวิจัย

ที่ นักวิจัย หน่วยงาน ตำแหน่งในทีม การมีส่วนร่วม (%)
1วีระเกียรติ ทรัพย์มีคณะวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ราชมงคลศรีวิชัย วิทยาเขตนครศรีธรรมราชหัวหน้าโครงการ55
2ดร. สมรักษ์ รอดเจริญคณะวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีการประมง ราชมงคลศรีวิชัย วิทยาเขตตรังผู้ร่วมวิจัย10
3อภิรักษ์ สงรักษ์คณะวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีการประมง ราชมงคลศรีวิชัย วิทยาเขตตรังผู้ร่วมวิจัย10