ความหลากหลายของสาหร่ายน้ำจืดกินได้ และศักยภาพของสาหร่ายสีแดง และ สีเขียวน้ำจืดเพื่อเป็นผลิตภัณฑ์เสริมอาหาร ในพื้นที่ภาคใต้ฝั่งตะวันออกตอนบน

Diversity of Edible Freshwater Macroalgae and Potential of Red and Green Algae in Upper East Coast, Southern of Thailand for Nutraceutical Product

รายละเอียดโครงการ

ปีงบประมาณ 2560
หน่วยงานเจ้าของโครงการ
ลักษณะโครงการ โครงการใหม่
ประเภทโครงการ โครงการเดี่ยว
ประเภทงานวิจัย
วันที่เริ่มโครงการวิจัย (พ.ศ.) 1 มกราคม 2559
วันที่สิ้นสุดโครงการวิจัย (พ.ศ.) 1 มกราคม 2560
วันที่ได้รับทุนวิจัย (พ.ศ.) 1 มกราคม 2559
ประเภททุนวิจัย งบประมาณแผ่นดิน
สถานะโครงการ สิ้นสุดโครงการ(ส่งผลผลิตเรียบร้อยแล้ว)
เลขที่สัญญา
เป็นโครงการวิจัยที่ใช้ในการจบการศึกษา ไม่ใช่
เป็นโครงการวิจัยรับใช้สังคม ไม่ใช่
บทคัดย่อโครงการ จากการศึกษาความหลากหลายของสาหร่ายกินได้ในพื้นที่ภาคใต้ตอนบนฝั่งอ่าวไทย โดยเก็บตัวอย่างในเขตพื้นที่สี่จังหวัดของภาคใต้ของประเทศไทย ผลการศึกษาพบสาหร่ายสีแดงน้ำจืดทั้งหมด 7 ชนิด ใน 6 สกุล ได้แก่ Batrachospermum, Bostrychia, Caloglossa, Compsopogon, Sirodotia และ Thorea สาหร่ายสีเขียวทั้งหมด 5 ชนิด ใน 5 สกุล ได้แก่ Cladophora, Chaetophora, Dichotomosiphon, Oedogonium และ Spirogyra นอกจากนี้ยังพบสาหร่ายไฟ 2 ชนิดใน 2 สกุล ได้แก่ Chara และ Nitella สำหรับสาหร่ายน้ำจืดกินได้ทั้งหมด 2 สกุล ได้แก่ Cladophora (สาหร่ายไก) และ Spirogyra (สาหร่ายเตา) นอกจากนี้ยังพบชนิดที่มีปริมาณมาก 3 ชนิด ได้แก่ Compsopogon caeruleus, Chara zeylanica และ Dichotomosiphon sp.ในพื้นที่จังหวัดสุราษฎร์ธานี หลังจากนั้นนำสาหร่ายทั้งสามชนิดดังกล่าวมาศึกษารงควัตถุ สารพฤกษเคมี ฤทธิ์ต้านอนุมูลอิสระ ฤทธิ์ป้องกันการเกิดแผลในกระเพาะอาหารและทดสอบความเป็นพิษเฉียบพลันเพื่อศึกษาศักยภาพของสาหร่ายที่จะนำมาเป็นผลิตภัณฑ์เสริมอาหาร ผลการศึกษาพบว่า สารสกัดด้วยน้ำของสาหร่ายทั้งสามชนิดมีฤทธิ์ระงับแผลในกระเพาะอาหารเมื่อทดสอบในหนูทดลองที่กระตุ้นให้เกิดการบวมบริเวณใบหูหนูด้วยสาร EPP และยับยั้งการอักเสบเมื่อทดสอบในหนูที่กระตุ้นให้เกิดแผลในกระเพาะอาหารด้วยการทำให้ความเครียดจากการขังกรงและการแช่น้ำ และการใช้ยาอินโดเมธาซิน สารสกัดหยาบของสาหร่ายทั้งสามมีฤทธิ์ต้านอนุมูลอิสระเมื่อทดสอบด้วยวิธี DPPH• radical (DPPH•), ABTS+• radical (ABTS+•), Superoxide anion radical (O2-• ) และ Hydroxyl radical (OH•) นอกจากนี้สารสกัดด้วยน้ำของสาหร่ายไฟ Chara zeylanica มีความปลอดภัยในการนำบริโภคเนื่องจากเมื่อทำการทดสอบความเป็นพิษแบบเฉียบพลันในหนูขาวพบว่าไม่มีอาการผิดปกติของหนูภายในเวลา 14 วัน จากผลการศึกษาครั้งนี้ พบว่าสาหร่ายทั้งสามชนิดมีศักยภาพในการผลิตภัณฑ์เสริมอาหารได้ในอนาคต โดยเฉพาะสารสกัดด้วยน้ำเนื่องจากมีฤทธิ์ต้านอนุมูลอิสระและมีฤทธิ์ป้องกันการเกิดแผลในกระเพาะอาหารได้ คำสำคัญ: สาหร่ายกินได้ สาหร่ายไก สาหร่ายเตา ABSTRACT Study the diversity of edible freshwater macroalgae in upper east coast, southern Thailand, covering four provinces were examined. Seven species of red algae in 5 genera viz., Batrachospermum, Bostrychia, Caloglossa, Compsopogon, Sirodotia and Thorea; five species of green algae in 5 genera viz Cladophora,Chaetophora,Dichotomosiphon, Oedogonium and Spirogyra; two species of stonewort in 2 genera viz Chara and Nitella were found. Only two genera of freshwater edible algae viz., Cladophora and Spirogyra were found. Three species with the highest in amount were Compsopogon caeruleus, Chara zeylanica and Dichotomosiphon sp. which were collected from SuratThani province. Then, these algae were examine the pigment, phytochemical, antioxidant, anti-gastric ulcer and test for acute toxicity for potential development as nutraceutical products. The results found that all aqueous extracts of algae inhibited gastric ulcer formation induced by restraint water immersion stress and indomethacin. All extracts showed an antioxidant activity when tested in DPPH• radical (DPPH•), ABTS+• radical (ABTS+•), Superoxide anion radical (O2-• ) and Hydroxyl radical (OH•). In addition, aqueous extracts of Chara zeylanica showed no toxicity that suggested their potential to be used as nutraceutical when acute toxicity was tested.There was no sign toxicity during 14 days of observation. This findings indicated that the aqueous extracts of three freshwate algae posess antioxidant, inhibited gastric ulcer formation which suggested its potential could be considered for future applications in nutraceutical products. Key Words: edible algae, Cladophora, Spirogyra
รายละเอียดการนำไปใช้งาน
เอกสาร Final Paper(s)
  • -

ทีมวิจัย

ที่ นักวิจัย หน่วยงาน ตำแหน่งในทีม การมีส่วนร่วม (%)
1ผศ. วรรณิณี จันทร์แก้วคณะเกษตรศาสตร์ ราชมงคลศรีวิชัย วิทยาเขตนครศรีธรรมราชหัวหน้าโครงการ50
2รศ. วัฒนา ณ นครคณะเกษตรศาสตร์ ราชมงคลศรีวิชัย วิทยาเขตนครศรีธรรมราชผู้ร่วมวิจัย10