การพัฒนาการจัดการท่องเที่ยวโดยชุมชนเกาะหมาก ต.เกาะหมาก อ.ปากพะยูน จังหวัดพัทลุง

รายละเอียดโครงการ

ปีงบประมาณ 2560
หน่วยงานเจ้าของโครงการ
ลักษณะโครงการ โครงการใหม่
ประเภทโครงการ โครงการเดี่ยว
ประเภทงานวิจัย
วันที่เริ่มโครงการวิจัย (พ.ศ.) 1 มกราคม 2559
วันที่สิ้นสุดโครงการวิจัย (พ.ศ.) 1 มกราคม 2560
วันที่ได้รับทุนวิจัย (พ.ศ.) 1 มกราคม 2559
ประเภททุนวิจัย ทุน วช.
สถานะโครงการ สิ้นสุดโครงการ(ส่งผลผลิตเรียบร้อยแล้ว)
เลขที่สัญญา
เป็นโครงการวิจัยที่ใช้ในการจบการศึกษา ไม่ใช่
เป็นโครงการวิจัยรับใช้สังคม ไม่ใช่
บทคัดย่อโครงการ จากการส ารวจแหล่งท่องเที่ยวพบว่าข้อมูลแหล่งท่องเที่ยวของชุมชนท่องเที่ยวเกาะหมาก มีทั้งหมด จ านวน 35 จุด มีทั้งแหล่งท่องเที่ยวทางธรรมชาติ เชิงนิเวศ ประวัติศาสตร์ และวิถีชีวิตของชุมชนเกาะหมาก ได้แก่ เกาะกระ หมู่เกาะสี่ เกาะห้า อ่าวท่ายาง เขานางฟ้า เขาคลองกรูด เกาะเสือน้อย รอยพระพุทธบาท หาดต่อกัน เกาะโคบ จุดแวะชม นกน้ านานาชนิด วัวน้ า หมูน้ า ควายน้ า และโรงเรียนบ้านเกาะเสือแหล่ง ศึกษาดูงานด้านการบริหารจัดการระดับประเทศ ต่อมาคณะวิจัยได้ถ่ายทอดเทคโนโลยีการจัดการท่องเที่ยวของชุมชนบ้านบากันใหญ่ ต. เกาะสาหร่าย อ.เมือง จ. สตูล เพื่อให้ชุมชนใช้การท่องเที่ยวมาเป็นจุดสร้างทางเลือกของอาชีพ โดยมีการศึกษาสภาพชุมชน ศักยภาพด้านการท่องเที่ยว และสร้างโปรแกรมท่องเที่ยวแบบมีส่วนร่วมของชุมชน ใช้การวิจัยและวิธีการ ถ่ายทอดเทคโนโลยีแบบมีส่วนร่วมกับผู้เกี่ยวข้อง พบว่าบ้านบากันใหญ่ มีความพร้อมด้านทรัพยากรธรรมชาติ ทางทะเลที่ยังคงความอุดมสมบรูณ์และเอื้อต่อการเรียนรู้ มีป่าชายเลน ป่าไม้เบญจพรรณ จุดด าน้ าดูปะการัง จึงได้มีการเปิดเวทีสนทนาร่วมกัน เพื่อสร้างโปรแกรมการท่องเที่ยวเชิงนิเวศ ซึ่งไม่กระทบต่อวิถีชีวิต ขนบธรรมเนียม ประเพณี ของชุมชน เป็นการส่งเสริมและอนุรักษ์ทรัพยากรที่มีอยู่ ได้เป็นโปรแกรมส าเร็จรูป 2 วัน 1 คืน เพื่อการเรียนรู้วิถีชีวิตบนความพอเพียงของชาวบ้านร่วมกิจกรรมอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติ ปลูกหญ้าทะเลให้พะยูน ปล่อยพันธุ์ปูม้าไข่ ปลูกปะการังเขากวาง และพักโฮมสเตย์ชุมชน ซึ่งองค์ความรู้ชุดนี้ มีบริบทเชิงนิเวศ และบริบทชุมชน และวิถีชีวิตใกล้เคียงกับชุมชนเกาะหมากจึงสามารถน าไปประยุกต์ใช้ได้ คณะวิจัยได้จัดอบรมฝึกปฏิบัติการการท่องเที่ยวโดยชุมขนท่องเที่ยว เพื่อพัฒนาศักยภาพ องค์ความรู้ให้กับชุมชนเกาะหมาก เรื่องการการจัดการการท่องเที่ยวโดยชุมชนอย่างยั่งยืน การบริการ การเป็นเจ้าบ้านที่ดี การสร้างเครื่องมือการประชาสัมพันธ์และการตลาดการท่องเที่ยวโดยชุมชน มาตรฐานและ ความปลอดภัยในการบริการด้านการท่องเที่ยว คณะวิจัยได้จัดประชุมระดมความคิดเห็นร่วมกับชุมชนท่องเที่ยวต าบลเกาะหมาก เกี่ยวกับเส้นทาง และโปรแกรมการท่องเที่ยว เพื่อน าสื่อมวลชนและผู้ประกอบการทัศนศึกษาเส้นทางท่องเที่ยว ได้สรุปเป็น โปรแกรมท่องเที่ยว 1 วัน จ านวน 3 โปรแกรม และโปรแกรมท่องเที่ยว 2 วัน 1 คืน จ านวน 1 โปรแกรม ซึ่งผลประเมินโปรแกรการท่องเที่ยวชุมชนเกาะหมาก นักท่องเที่ยวมีความพึงพอใจในเส้นทางทั้งแหล่งท่อง ท่องเที่ยวทางธรรมชาติ วัฒนธรรม และวิถีชีวิต มีข้อเสนอแนะคือ การให้ข้อมูลทางวิชาการ เช่น ชนิดของนก พันธุ์สัตว์น้ า และข้อมูลด้านการท่องเที่ยวเชิงอนุรักษ์ อยากให้ชุมชนร่วมกันดูแลเรื่องสิ่งแวดล้อมเพิ่มเติม ต่อมาคณะนักวิจัยได้ร่วมกับชาวบ้านในชุมชนจัดท าสื่อเพื่อเสนอเป็นแนวทางการสื่อสารทางการ ตลาดในการการส่งเสริมและเผยแพร่ ดังนี้คือ 1) จัดท าแผ่นพับเพื่อประชาสัมพันธ์โปรแกรมการท่องเที่ยว ง เกาะหมาก 2) จัดท าคู่มือการท่องเที่ยว ซึ่งได้รวบรวมที่กิน ที่เที่ยว และที่พัก 3) สร้างเครื่องมือทางการตลาด ในการประชาสัมพันธ์ ได้แก่ เว็บไซต์ YouTube Facebook จัดท าสื่อวิดิทัศน์ 4) ชุมชนท่องเที่ยวเกาะหมาก เข้าร่วมมหกรรมงานวิจัยแห่งชาติ ประจ าปี 2561 คณะวิจัยได้น าเสนอรูปแบบการบริหารจัดการการท่องเที่ยวในพื้นที่เกาะหมากต่อหน่วยงานภาครัฐ ที่เกี่ยวข้อง ควรก าหนดเป็นยุทธศาสตร์การพัฒนา 2 กลุ่มใหญ่ คือ กลุ่มชุมชนท่องเที่ยวและกลุ่มผู้ประกอบการ ธุรกิจท่องเที่ยวรอบลุ่มน้ าทะเลสาบสงขลา โดยมีระยะเวลา 3-5 ปี มีเป้าประสงค์ที่ส าคัญ 3 เรื่องใหญ่ ได้แก่ 1) แนวทางการจัดการต้องก าหนดเป็นยุทธศาสตร์เพื่อใช้เป็นฐานส าหรับการพัฒนาระยะสั้น ระยะกลาง และ ระยะยาว เพื่อน ายุทธศาสตร์นี้ส่งต่อไปให้หน่วยงานที่เกี่ยวข้องก าหนดเป็นนโยบายยุทธศาสตร์การท่องเที่ยว ของจังหวัดพัทลุงต่อไป 2) มุ่งเน้นกิจกรรมที่มีความจ าเป็นเร่งด่วนที่จะต้องด าเนินการพัฒนาการท่องเที่ยว ให้ เห็นเป็นรูปธรรมภายในระยะเวลา 1-3 ปี 3) ให้ความส าคัญกับการเรียนรู้และเร่งสร้างกลไกในการขับเคลื่อนใน พื้นที่เกาะหมาก ให้เป็นแหล่งท่องเที่ยวที่มีคุณภาพสูงโดยสร้างภาคีส่วนร่วมระหว่างจังหวัดในพื้นที่ลุ่มน้ า ทะเลสาบสงขลา
รายละเอียดการนำไปใช้งาน
เอกสาร Final Paper(s)
  • -

ทีมวิจัย

ที่ นักวิจัย หน่วยงาน ตำแหน่งในทีม การมีส่วนร่วม (%)
1ผศ.ดร. ชัยรัตน์ จุสปาโลคณะบริหารธุรกิจ ราชมงคลศรีวิชัย สงขลาหัวหน้าโครงการ50
2บุญรัตน์ บุญรัศมีคณะบริหารธุรกิจ ราชมงคลศรีวิชัย สงขลาผู้ร่วมวิจัย20