ชีววิทยาการสืบพันธุ์ของปูแสม Episesarma singaporense บริเวณป่าชายเลน จังหวัดตรัง

Reproductive biology of the sesarmid crab, Episesarma singaporense in Trang mangrove forest

รายละเอียดโครงการ

ปีงบประมาณ 2561
หน่วยงานเจ้าของโครงการ
ลักษณะโครงการ โครงการใหม่
ประเภทโครงการ โครงการเดี่ยว
ประเภทงานวิจัย โครงการประยุกต์
วันที่เริ่มโครงการวิจัย (พ.ศ.) 1 ตุลาคม 2560
วันที่สิ้นสุดโครงการวิจัย (พ.ศ.) 30 กันยายน 2561
วันที่ได้รับทุนวิจัย (พ.ศ.) 1 มกราคม 2560
ประเภททุนวิจัย งบประมาณแผ่นดิน
สถานะโครงการ สิ้นสุดโครงการ(ส่งผลผลิตเรียบร้อยแล้ว)
เลขที่สัญญา
เป็นโครงการวิจัยที่ใช้ในการจบการศึกษา ไม่ใช่
เป็นโครงการวิจัยรับใช้สังคม ไม่ใช่
บทคัดย่อโครงการ ชีววิทยาการสืบพันธุ์ของปูแสม Episesarma singaporense บริเวณป่าชายเลน จังหวัดตรัง ชาญยุทธ สุดทองคง และวัฒนา วัฒนกุล บทคัดย่อ การวิจัยเกี่ยวกับชีววิทยาการสืบพันธุ์ของปูแสม E. singaporense บริเวณป่าชายเลนสิเกา จังหวัดตรัง พบอัตราส่วนเพศระหว่างปูแสมเพศผู้ต่อปูแสมเพศเมียตลอดปีมีค่าเท่ากับ 1:1.21 และมีค่าดัชนีความสมบูรณ์เพศอยู่ในช่วงร้อยละ 0.03-3.28 สำหรับการศึกษาระบบสืบพันธุ์เพศผู้ของปูแสมชนิดนี้ พบท่อสืบพันธุ์เพศผู้ในปูแสมชนิดนี้แบ่งเป็น 4 ส่วน ได้แก่ท่อนำเซลล์สืบพันธุ์เพศผู้ส่วนต้น (anterior vas deferens, AVD) ท่อนำเซลล์สืบพันธุ์เพศผู้ส่วนกลาง (median vas deferens, MVD) ท่อนำเซลล์สืบพันธุ์เพศผู้ส่วนปลาย (posterior vas deferens, PVD) และต่อมเกื้อกูล (accessory gland, AG) ส่วนระบบสืบพันธุ์เพศเมียของปูแสมชนิดนี้พบลักษณะสัณฐานภายนอก (External morphology) ของรังไข่ (Ovary) แบ่งเป็น 4 ระยะ ได้แก่รังไข่ระยะที่ 1 (Immature stage) รังไข่ระยะที่ 2 (Developing stage) รังไข่ระยะที่ 3 (Developed stage) และรังไข่ระยะที่ 4 (Mature stage) จากการศึกษาความดกไข่ (Fecundity) ของปูแสมชนิดนี้มีค่าเฉลี่ยกับ 26,626±10,916 ฟอง นอกจากนี้พบขนาดความกว้างกระดองของปูแสมชนิดนี้ที่เริ่มวางไข่คือ 23.14 และจากการประมาณขนาดของปูแสมเพศเมียที่เริ่มสมบูรณ์เพศ คือปูแสมเพศเมียที่มีขนาดความกว้างกระดอง 22.33 มิลลิเมตร โดยพบปูแสมชนิดนี้มีไข่นอกระดองตลอดปี ช่วงเดือนที่มีจำนวนปูแสมเพศเมียที่มีไข่นอกกระดองเป็นจำนวนมาก 2 ช่วง คือช่วงเดือนมกราคมถึงเดือนกุมภาพันธ์ 2 และช่วงเดือนกรกฎาคมถึงเดือนพฤศจิกายน เมื่อพิจารณาฤดูวางไข่ของปูแสม E. singaporense ในบริเวณป่าชายเลนจังหวัดตรัง ได้แก่ช่วงเดือนกรกฎาคม และเดือนตุลาคม ซึ่งเป็นช่วงที่พบแสมเพศเมียที่มีไข่นอกกระดองคิดเป็นร้อยละ 67.16 และ 63.20 ตามลำดับ สำหรับการศึกษาองค์ประกอบทางเคมีของรังไข่(ovary) ระยะต่างๆ ของปูแสมชนิดนี้ พบกรดไขมัน (Fatty Acid) ที่สะสมที่รังไข่ระยะต่างๆ ได้แก่ Eicosapentaenoic acid (C20:5n3), Docosahexaenoic acid (DHA) (C22:6n3), Arachidonic acid (C20:4n6), Linoleic acid (C18:2n6c) และ Oleic acid (C18:1n9c) คำสำคัญ: ปูแสม, Episesarma singaporense, ชีววิทยาการสืบพันธุ์
รายละเอียดการนำไปใช้งาน
เอกสาร Final Paper(s)
  • -

ทีมวิจัย

หัวหน้าโครงการ
ที่ นักวิจัย หน่วยงาน ตำแหน่งในทีม การมีส่วนร่วม (%)
1ผศ.ดร. ชาญยุทธ สุดทองคงคณะวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีการประมง ราชมงคลศรีวิชัย วิทยาเขตตรังหัวหน้าโครงการ70
2ผศ. วัฒนา วัฒนกุลคณะวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีการประมง ราชมงคลศรีวิชัย วิทยาเขตตรังผู้ร่วมวิจัย30