โครงการวิจัย

การเจริญเติบโตและการพัฒนาของผลส้มจุกที่เหมาะสมต่อการเก็บ เกี่ยวภายใต้สภาพภูมิอากาศที่แตกต่างกัน

Fruit Growth and Development of Neck Orange at the Optimal Time for Harvesting under the Difference Period of Climate

รายละเอียดโครงการ

ปีงบประมาณ 2561
หน่วยงานเจ้าของโครงการ
ลักษณะโครงการ โครงการใหม่
ประเภทโครงการ โครงการย่อย
โครงการหลัก (Master Project)การวิจัยและพัฒนาส้มจุกเพื่ออนุรักษ์พันธุ์พืชท้องถิ่นจังหวัดสงขลา
ประเภทงานวิจัย
วันที่เริ่มโครงการวิจัย (พ.ศ.) 1 มกราคม 2560
วันที่สิ้นสุดโครงการวิจัย (พ.ศ.) 1 มกราคม 2562
วันที่ได้รับทุนวิจัย (พ.ศ.) 1 มกราคม 2560
ประเภททุนวิจัย งบประมาณแผ่นดิน
สถานะโครงการ สิ้นสุดโครงการ(ส่งผลผลิตเรียบร้อยแล้ว)
เลขที่สัญญา
เป็นโครงการวิจัยที่ใช้ในการจบการศึกษา ไม่ใช่
เป็นโครงการวิจัยรับใช้สังคม ไม่ใช่
บทคัดย่อโครงการ ส้มจุก (Neck orange : Citrus reticulate Blanco) เป็นส้มพันธุ์พื้นเมืองอยู่ในเขตภาคใต้ตอนล่างของประเทศไทย (Akihama et al., 1985) จัดอยู่ในกลุ่มแมนดาริน ซึ่งเป็นส้มเปลือกล่อนเช่นเดียวกับส้มโชกุนและส้มเขียวหวาน มีลักษณะเฉพาะตัวที่แตกต่างจากส้มอื่นคือ บริเวณขั้วผลมีปุ่มยื่นออกมาคล้ายจุกภาษาท้องถิ่นทางภาคใต้เรียกว่า “ส้มแป้นหัวจุก” มีแหล่งปลูกดั้งเดิมอยู่ที่อำเภอจะนะ จังหวัดสงขลา (มลคล และคณะ, 2531) เป็นการปลูกแบบเกษตรกรรายย่อย โดยเฉพาะในกลุ่มเกษตรกรที่นับถือศาสนาอิสลาม ซึ่งสวนส้มจุกทั่วไปจะเป็นสวนผสมผสานแบบธรรมชาติ มีการปลูกพืชหลายชนิดร่วมกัน เช่น ลองกอง มังคุด ทุเรียน กล้วย มะพร้าว ส้มจุก รวมทั้งมีการเลี้ยงแพะและเลี้ยงวัวในสวนด้วย ต่อมาเมื่อได้รับความนิยมจึงมีการขยายพื้นที่ปลูกไปยังแหล่งอื่น ๆ ของจังหวัดสงขลา เช่น อำเภอเทพา สะบ้าย้อย นาทวี หาดใหญ่ และในเขตภาคใต้ เช่น จังหวัดยะลา นครศรีธรรมราช สุราษฎร์ธานี และชุมพร ในอดีตมีพื้นที่ปลูกประมาณ 5,000 ไร่ แต่พื้นที่ปลูกลดลงอย่างต่อเนื่องมีพื้นที่ปลูกส้มจุกเพียง 1,798 ไร่ พบว่าปัจจุบันมีพื้นที่ปลูก 2 จังหวัด ทั้งที่ให้ผลผลิตและไม่ให้ผลผลิต คือ จังหวัดสงขลามีเนื้อที่ปลูกส้มจุกประมาณ 73 ไร่ และจังหวัดชัยภูมิมีเนื้อที่ปลูก 70 ไร่ ผลผลิตส้มจุกมีลักษณะเด่นและให้ผลผลิตน้อยทำให้เป็นที่ต้องการของผู้บริโภค โดยราคาเฉลี่ยของส้มจุกกิโลกรัมละ 70 บาท ส้มจุกเป็นไม้ผลในท้องถิ่นภาคใต้ที่สามารถส่งเสริมเป็นพืชปลูกทางเศรษฐกิจได้ ปัจจุบันหลายหน่วยงานมีนโยบายให้มีการอนุรักษ์พันธุ์ส้มจุกและส่งเสริมให้มีการปลูกมากขึ้น เนื่องจากส้มจุกเป็นไม้ผลพื้นเมืองของภาคใต้ที่ใกล้สูญพันธุ์ การพัฒนาและเพิ่มประสิทธิภาพการผลิตส้มจุกในปัจจุบัน พบว่า ส้มจุกที่เกษตรกรปลูกโดยทั่วไปให้ผลผลิตน้อย ทำให้ปริมาณผลผลิตลดลง และปัจจุบันพบว่ามีสภาพภูมิอากาศเปลี่ยนแปลง ทำให้เกิดผลกระต่อทบต่อการออกดอกติดผลของไม้ผลทั่วไป รวมถึงการปลูกส้มจุกในปัจจุบัน พบว่า คุณภาพของผลผลิตแต่ละช่วงในรอบปีมีความแตกต่างกัน และนอกจากนั้นยังมีปัญหาด้านการเก็บเกี่ยวผลผลิต อายุผลที่ไม่ได้คุณภาพ ดังนั้นจึงได้ศึกษาทดลองการเจริญเติบโตและการพัฒนาของผลส้มจุกที่เหมาะสมต่อการเก็บเกี่ยว เพื่อแก้ปัญหาการเก็บเกี่ยวผลส้มจุกในเวลาที่เหมาะสมและมีคุณภาพมากขึ้น และทราบผลของภูมิอากาศต่อคุณภาพของผลผลิตในแต่ละช่วงได้อีกด้วย
รายละเอียดการนำไปใช้งาน
เอกสาร Final Paper(s)
  • -

ทีมวิจัย

หัวหน้าโครงการ
ที่ นักวิจัย หน่วยงาน ตำแหน่งในทีม การมีส่วนร่วม (%)
1สกุลรัตน์ หาญศึกคณะเกษตรศาสตร์ ราชมงคลศรีวิชัย วิทยาเขตนครศรีธรรมราชหัวหน้าโครงการ60
2ผศ. ชัยสิทธิ์ ปรีชาคณะเกษตรศาสตร์ ราชมงคลศรีวิชัย วิทยาเขตนครศรีธรรมราชผู้ร่วมวิจัย20
3รศ.ดร. สมพร ณ นครคณะเกษตรศาสตร์ ราชมงคลศรีวิชัย วิทยาเขตนครศรีธรรมราชผู้ร่วมวิจัย20