โครงการวิจัย

การใช้โคนทางใบปาล์มน้ำมันเป็นวัสดุเพาะสำหรับเพาะเห็ดในถุงพลาสติก

Use of Oil Palm Petioleas a Substrate for Mushroom Cultivation in Plastic Bag

รายละเอียดโครงการ

ปีงบประมาณ 2562
หน่วยงานเจ้าของโครงการ
ลักษณะโครงการ โครงการต่อเนื่อง
ประเภทโครงการ โครงการเดี่ยว
ประเภทงานวิจัย โครงการประยุกต์
วันที่เริ่มโครงการวิจัย (พ.ศ.) 1 ตุลาคม 2561
วันที่สิ้นสุดโครงการวิจัย (พ.ศ.) 30 กันยายน 2562
วันที่ได้รับทุนวิจัย (พ.ศ.) 1 ตุลาคม 2561
ประเภททุนวิจัย งบประมาณแผ่นดิน
สถานะโครงการ สิ้นสุดโครงการ(ส่งผลผลิตเรียบร้อยแล้ว)
เลขที่สัญญา9904
เป็นโครงการวิจัยที่ใช้ในการจบการศึกษา ไม่ใช่
เป็นโครงการวิจัยรับใช้สังคม ไม่ใช่
บทคัดย่อโครงการ ทางใบปาล์มน้ำมันเป็นเศษวัสดุเหลือทิ้งที่ได้จากการตัดทะลายปาล์มน้ำมันระหว่างการเก็บเกี่ยวผลผลิต การศึกษาเบื้องต้นพบว่าโคนทางใบปาล์มน้ำมันมีปริมาณธาตุอาหารเพียงพอสามารถนำมาประยุกต์ใช้เป็นวัสดุเพาะเห็ดได้ ดังนั้นงานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์ เพื่อศึกษาอัตราส่วนที่เหมาะสมของการใช้โคนทางใบปาล์มน้ำมันเป็นวัสดุ สำหรับเพาะเห็ดนางรมฮังการี (Pleurotus ostreatus) เห็ดแครง (Schizophyllum commune) และเห็ดหลินจือ (Ganoderma lucidum) ทำการเพาะเห็ดทั้ง 3 ชนิด ในสูตรอาหารโคนทางใบปาล์มน้ำมันอย่างเดียว โคนทางใบปาล์มน้ำมันผสมขี้เลื่อยไม้ยางพารา อัตรา 3 : 1, 1 : 1 และ 1 : 3 โดยน้ำหนัก เปรียบเทียบกับการใช้ขี้เลื่อยไม้ยางพาราอย่างเดียว (ชุดควบคุม) ศึกษาระยะเวลาที่เส้นใยเห็ดเจริญเต็มวัสดุเพาะ จำนวนดอก และน้ำหนักผลผลิตเห็ด วางแผนการทดลองแบบสุ่มสมบูรณ์ (Completely Randomized Design; CRD) ผลการศึกษาพบว่า การใช้โคนทางใบปาล์มน้ำมันเป็นวัสดุเพาะเห็ดนางรมฮังการีในทุกอัตรา ทำให้เส้นใยเห็ดนางรมฮังการีเจริญเต็มถุงก้อนเชื้อใช้ระยะเวลา 14.99 - 15.00 วัน เร็วกว่าการใช้ขี้เลื่อยไม้ยางพาราอย่างเดียว (ชุดควบคุม) ซึ่งเส้นใยเห็ดเจริญเต็มถุงก้อนเชื้อใช้ระยะเวลา 17.09 วัน พบความแตกต่างทางสถิติอย่างมีนัยสำคัญยิ่ง (P < 0.01) ในขณะที่การใช้โคนทางใบปาล์มน้ำมันผสมขี้เลื่อยไม้ยางพาราอัตรา 1 : 3 ทำให้เห็ดนางรมฮังการีมีผลผลิตดีที่สุด จำนวนดอกรวมเท่ากับ 40.25 ดอก/ถุง น้ำหนักเห็ดรวมเท่ากับ 133.12 กรัม/ถุง (B.E. = 37.82 เปอร์เซ็นต์) ไม่พบความแตกต่างทางสถิติ เมื่อเปรียบเทียบกับการใช้ขี้เลื่อยไม้ยางพาราอย่างเดียว (ชุดควบคุม) ซึ่งเป็นสูตรอาหารทั่วไปที่เกษตรกรนิยมใช้ จำนวนดอกและน้ำหนักเห็ดนางรมฮังการีมีค่าเท่ากับ 46.93 ดอก/ถุง และ 146.88 กรัม/ถุง (B.E. = 41.73 เปอร์เซ็นต์) ตามลำดับ สำหรับผลการใช้โคนทางใบปาล์มน้ำมันเป็นวัสดุสำหรับเพาะเห็ดแครง พบว่าการใช้โคนทางใบปาล์มน้ำมันผสมขี้เลื่อยไม้ยางพาราอัตรา 1:1 ทำให้เห็ดแครงมีผลผลิตสูงสุดเท่ากับ 136.50 กรัม/ถุง (B.E. = 49.16 เปอร์เซ็นต์) รองลงมาคือ การใช้ทางใบปาล์มน้ำมันผสมขี้เลื่อยไม้ยางพาราอัตรา 3 : 1, 1 : 3 และการใช้ขี้เลื่อยไม้ยางพาราอย่างเดียว (ชุดควบคุม) เห็ดแครงให้ผลผลิตเท่ากับ 111.30, 94.55 และ 85.50 กรัม/ถุง (B.E. = 40.09, 34.05 และ 30.79 เปอร์เซ็นต์) ในขณะที่การใช้โคนทางใบปาล์มน้ำมันอย่างเดียว (ชุดควบคุม) เห็ดแครงให้ผลผลิตน้อยที่สุดเท่ากับ 60.10 กรัม/ถุง (B.E.= 21.64 เปอร์เซ็นต์) ในขณะที่การใช้โคนทางใบปาล์มน้ำมันเป็นวัสดุสำหรับเพาะเห็ดหลินจือ พบว่าเห็ดหลินจือสามารถเจริญเติบโตได้ดี ในสูตรอาหารโคนทางใบปาล์มน้ำมันผสมขี้เลื่อยไม้ยางพาราอัตรา 3 : 1 จำนวนดอกรวมเท่ากับ 2 ดอก/ถุง น้ำหนักเห็ดรวม 27.65 กรัม/ถุง (B.E. = 11.49 เปอร์เซ็นต์) เส้นผ่านศูนย์กลางดอกเห็ดเฉลี่ย 6.34 เซนติเมตร/ดอก และความหนาของดอกเฉลี่ย 8.72 มิลลิเมตร/ดอก ไม่พบความแตกต่างทางสถิติเมื่อเปรียบเทียบกับการใช้ขี้เลื่อยไม้ยางพารา (ชุดควบคุม) จำนวนเห็ดเท่ากับ 2 ดอก/ถุง น้ำหนักเห็ดรวม 30.12 กรัม/ถุง (B.E. = 12.51 เปอร์เซ็นต์) เส้นผ่านศูนย์กลางดอกเห็ดเฉลี่ย 7.00 เซนติเมตร/ดอก และความหนาของดอกเฉลี่ย 7.71 มิลลิเมตร/ดอก จากผลการศึกษาสรุปได้ว่า โคนทางใบปาล์มน้ำมันมีประสิทธิภาพสามารถนำมาใช้เป็นวัสดุหลักสำหรับเพาะเห็ดนางรมฮังการี เห็ดแครง และเห็ดหลินจือได้เป็นอย่างมีประสิทธิภาพ การใช้วัสดุเหลือทิ้งทางการเกษตรมาใช้เพาะเห็ดเป็นการจัดการที่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม นอกจากนี้เพื่อทดแทนขี้เลื่อยไม้ยางพาราเนื่องจากปัจจุบันมีแนวโน้มราคาสูงขึ้นและหาซื้อยาก คำสำคัญ: เห็ดหลินจือ โคนทางใบปาล์มน้ำมัน เห็ดนางรมฮังการี เห็ดแครง วัสดุเพาะ
รายละเอียดการนำไปใช้งาน
เอกสาร Final Paper(s)
  • -

ทีมวิจัย

หัวหน้าโครงการ
ที่ นักวิจัย หน่วยงาน ตำแหน่งในทีม การมีส่วนร่วม (%)
1พรศิลป์ สีเผือกคณะเกษตรศาสตร์ ราชมงคลศรีวิชัย วิทยาเขตนครศรีธรรมราชหัวหน้าโครงการ70
2ผศ. ชัยสิทธิ์ ปรีชาคณะเกษตรศาสตร์ ราชมงคลศรีวิชัย วิทยาเขตนครศรีธรรมราชผู้ร่วมวิจัย30