โครงการวิจัย

การศึกษาฤดูกาลการสืบพันธุ์ของกุ้งก้ามกราม (Macrobrachium rosenbergii) ในแม่น้ำตรัง

The study on spawning season of giant freshwater prawn (Macrobrachium rosenbergill) in Trang river

รายละเอียดโครงการ

ปีงบประมาณ 2563
หน่วยงานเจ้าของโครงการ
ลักษณะโครงการ โครงการใหม่
ประเภทโครงการ โครงการเดี่ยว
ประเภทงานวิจัย โครงการวิจัยและพัฒนา
วันที่เริ่มโครงการวิจัย (พ.ศ.) 1 ตุลาคม 2562
วันที่สิ้นสุดโครงการวิจัย (พ.ศ.) 30 กันยายน 2563
วันที่ได้รับทุนวิจัย (พ.ศ.) 1 ตุลาคม 2562
ประเภททุนวิจัย งบประมาณรายได้
สถานะโครงการ สิ้นสุดโครงการ(ส่งผลผลิตเรียบร้อยแล้ว)
เลขที่สัญญา
เป็นโครงการวิจัยที่ใช้ในการจบการศึกษา ไม่ใช่
เป็นโครงการวิจัยรับใช้สังคม ไม่ใช่
บทคัดย่อโครงการ บทคัดย่อ กุ้งก้ามกราม (Macrobrachium rosenbergii de Man, 1879) มีความสำคัญทางเศรษฐกิจเป็นอย่างยิ่ง เนื่องจากมีราคาสูงและเป็นที่ต้องการของผู้บริโภคเป็นอย่างมากในจังหวัดตรัง จากการทบทวนเอกสารพบว่าไม่มีข้อมูลการสืบพันธุ์ของกุ้งก้ามกรามในพื้นที่แม่น้ำตรัง โดยมีวัตถุประสงค์ของการศึกษาครั้งนี้เพื่อสำรวจข้อมูลพื้นที่และฤดูวางไข่ของกุ้งก้ามกรามในแม่น้ำตรัง ข้อมูลกุ้งก้ามกรามเก็บจากแพรับซื้อกุ้งบริเวณแม่น้ำตรัง 2 แห่ง โดยเก็บข้อมูล เพศ ขนาดกุ้งก้ามกราม และการมีไข่นอกกระดอง เดือนละ 1 ครั้ง และสุ่มเก็บน้ำหนักรังไข่กุ้งก้ามกรามเพศเมียทุกๆ 2 เดือน เก็บตัวอย่างน้ำในแม่น้ำตรัง 3 จุด ทุกๆ เดือน เพื่อเก็บข้อมูลคุณภาพน้ำ ทำการเก็บตัวอย่าง 11 เดือน ระหว่างเดือนพฤษภาคม พ.ศ. 2563 ถึงมีนาคม พ.ศ. 2564 วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติเชิงพรรณา เปรียบเทียบสัดส่วนเพศกุ้งก้ามกรามและสัดส่วนการมีไข่นอกของกุ้งเพศเมียด้วยค่าไคสแควร์ และเปรียบเทียบคุณภาพน้ำจำแนกตามเดือนและจุดเก็บตัวอย่างด้วย Multivariate analysis of variance ผลการศึกษาพบว่ากุ้งก้ามกรามในแม่น้ำตรังมีการวางไข่ตลอดทั้งปี โดยเฉพาะในช่วงฤดูฝน โดยพบมากตั้งแต่เดือนกรกฎาคม พ.ศ. 2563 ถึงกุมภาพันธ์ พ.ศ. 2564 (chi-square = 110.91, p<0.01) ซึ่งสอดคล้องกับค่าดัชนีความสมบูรณ์เพศ โดยค่าดัชนีที่จำแนกตามเดือนมีความแตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญยิ่งทางสถิติ (p<0.01) และมีค่าสูงสุดในเดือนมกราคม พ.ศ. 2564 รองลงมาพฤศจิกายน และกันยายน พ.ศ. 2563 (6.25±4.11, 6.19±4.60 และ 5.81±3.52 ตามลำดับ) ค่าความเค็มของน้ำในแม่น้ำตรังจำแนกตามจุดและเดือนที่เก็บตัวอย่างมีความแตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญยิ่งทางสถิติ (p<0.01) โดยความเค็มของน้ำสูงสุดในช่วงฤดูร้อน และลดต่ำสุดในช่วงฤดูฝน โดยบริเวณเขตอำเภอเมืองตรังซึ่งตั้งอยู่เหนือแม่น้ำมีความเค็มของน้ำต่ำกว่าบริเวณอำเภอกันตังซึ่งตั้งอยู่ปากแม่น้ำ พื้นที่วางไข่ของกุ้งก้ามกรามในแม่น้ำตรัง พบตั้งแต่ตำบลหนองตรุด อำเภอเมืองตรัง ลงมาถึงก่อนที่ตั้งของตัวอำเภอกันตัง การบริหารจัดการทรัพยากรกุ้งก้ามกรามในแม่น้ำตรังช่วงแรกควรใช้นโยบายเพิ่มทรัพยากรกุ้งก้ามกราม แล้วตามด้วยนโยบายปกป้องแม่พันธุ์ ในการดำเนินการต้องใช้กระบวนการมีส่วนร่วมจากผู้มีส่วนได้ส่วนเสียทุกภาคส่วนเพื่อให้เกิดประสิทธิภาพในการดำเนินการ คำสำคัญ : กุ้งก้ามกราม ฤดูสืบพันธุ์ แม่น้ำตรัง
รายละเอียดการนำไปใช้งาน
เอกสาร Final Paper(s)
  • -

ทีมวิจัย

หัวหน้าโครงการ
ที่ นักวิจัย หน่วยงาน ตำแหน่งในทีม การมีส่วนร่วม (%)
1รศ.ดร. ธงชัย นิติรัฐสุวรรณคณะวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีการประมง ราชมงคลศรีวิชัย วิทยาเขตตรังหัวหน้าโครงการ70
2รศ. สุแพรวพันธ์ โลหะลักษณาเดชคณะวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีการประมง ราชมงคลศรีวิชัย วิทยาเขตตรังผู้ร่วมวิจัย10
3ดำรงค์ โลหะลักษณาเดชคณะวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีการประมง ราชมงคลศรีวิชัย วิทยาเขตตรังผู้ร่วมวิจัย20

บทความวารสาร

ที่ ชื่อบทความ วารสาร/หนังสือ ที่ตีพิมพ์ ระดับบทความ ฐานข้อมูลที่ตีพิมพ์ วันที่ตีพิมพ์
1ฤดูวางไข่ของกุ้งก้ามกราม (Macrobrachium rosenbergii De Man, 1879) ในแม่น้ำตรังวารสารวิทยาศาสตร์บูรพาระดับชาติTCI1 มกราคม 2565