โครงการวิจัย

การพัฒนากระบวนการจัดการของเสียจากการเลี้ยงไก่ของชุมชนตำบลท่าช้าง อำเภอบางกล่ำ จังหวัดสงขลา สู่ฟาร์มสีเขียว

Development of Waste Management System for Green Farming of Chicken Farming of Tachang Sub-district Community, Bangkhlam District, Songkhla Province

รายละเอียดโครงการ

ปีงบประมาณ 2563
หน่วยงานเจ้าของโครงการ
ลักษณะโครงการ โครงการใหม่
ประเภทโครงการ โครงการเดี่ยว
ประเภทงานวิจัย โครงการวิจัยและพัฒนา
วันที่เริ่มโครงการวิจัย (พ.ศ.) 1 ตุลาคม 2562
วันที่สิ้นสุดโครงการวิจัย (พ.ศ.) 30 กันยายน 2563
วันที่ได้รับทุนวิจัย (พ.ศ.) 15 พฤษภาคม 2563
ประเภททุนวิจัย ทุน บพท.
สถานะโครงการ สิ้นสุดโครงการ(ส่งผลผลิตเรียบร้อยแล้ว)
เลขที่สัญญาPMUA-1452966-13
เป็นโครงการวิจัยที่ใช้ในการจบการศึกษา ไม่ใช่
เป็นโครงการวิจัยรับใช้สังคม ไม่ใช่
บทคัดย่อโครงการ งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อพัฒนานวัตกรรมในการจัดการของเสียจากการเลี้ยงไก่ไข่ในฟาร์มขนาดเล็กในพื้นที่ตำบลท่าช้าง อำเภอบางกล่ำจังหวัดสงขลา โดยเริ่มจากจากการดำเนินการพัฒนานวัตกรรมในการนำของเสียจากการเลี้ยงไก่ไข่มาผลิตเป็นแก๊สชีวภาพเพื่อลดกลิ่นจากมูลไก่ที่ส่งผลกระทบต่อชุมชน พบว่านวัตกรรมที่ดำเนินการมีประสิทธิภาพเป็นอย่างดี สามารถจัดการของเสียได้อย่างมีประสิทธิภาพโดยเริ่มจากการนำของเสียจากการเลี้ยงไก่ไข่มาผลิตเป็นแก๊สชีวภาพเพื่อลดกลิ่นจากมูลไก่ที่ส่งผลกระทบต่อชุมชน พบว่าระบบผลิตแก๊สชีวภาพจากของเสียจากการเลี้ยงไก่ต้นแบบขนาด 60 ลูกบาศก์เมตรนั้นมีประสิทธิภาพในการผลิตแก๊สชีวภาพได้เป็นอย่างดีสามารถผลิตแก๊สชีวภาพได้วันละประมาณ 70 ลูกบาศก์เมตร หรือเทียบเท่าแก๊สหุงต้มวันละประมาณ 16 กิโลกรัมต่อวัน หรือคิดเป็นค่าใช้จ่ายกับลดการใช้แก๊สหุงต้มได้วันละประมาณ 355 บาท หรือ 10,650 บาทต่อเดือน หรือ 127,800 บาทต่อปี ซึ่งจะเกิดการคุ้มทุนจากการติดตั้งวงระบบในระยะเวลาเพียง 1 ปี ทั้งนี้สามารถจ่ายแก๊สชีวภาพให้แก่ครัวเรือนในบริเวณฟาร์มไก่ไข่ต้นแบบได้ตามเป้าหมายคือ 5 ครัวเรือน ซึ่งแต่ละครัวเรือนสามารถใช้แก๊สชีวภาพได้อย่างเต็มประสิทธิภาพ และนอกจากนั้นยังนำน้ำหมักจากระบบผลิตแก๊สชีวภาพไปใช้ในการปลูกพืชทดแทนการใช้น้ำบาดาล โดยติดตั้งระบบน้ำหยดที่ใช้พลังงานจากโซลาร์เซลล์ในการปั๊มน้ำจ่ายเข้าไปยังแปลงพืช ได้แก่กล้วยไข่ที่ปลูกภายในฟาร์ม ในซึ่งพบว่าน้ำหมักสามารถใช้ทดแทนน้ำปกติได้เป็นอย่างดีเนื่องจาก โดยชุมชนได้มีการต่อยอดนำน้ำหมักจากระบบผลิตแก๊สชีวภาพไปใช้ในการเพาะปลูกพืชเศรษฐกิจได้แก่ กล้วยสายพันธุ์ต่างๆ ในพื้นที่บริเวณฟาร์ม ประมาณ 250 ต้น ซึ่งจากการติดตามผลพบว่ากล้วยที่ปลูกภายในฟาร์มมีการเจริญเติบโตเป็นอย่างดีคาดว่าจะให้ผลผลิตมีมูลค่าประมาณ 150,000 บาทต่อปี ส่งผลให้ฟาร์มไก่ต้นแบบแห่งนี้สามารถจัดการของเสียได้เป็นศูนย์หรือฟาร์มสีเขียว และนอกจากนั้นชุมชนโดยสหกรณ์การเกษตรบางกล่ำ ยังมีการสร้างเครือข่ายในการนำน้ำหมักจากระบบผลิตแก๊สชีวภาพไปใช้ประโยชน์ในการส่งเสริมการปลูกผักปลอดสารพิษ ซึ่งผลผลิตที่ได้จะมีการนำส่งตลาดได้แก่โรงพยาบาลบางกล่ำ นอกจากนั้นยังสามารถนำองค์ความรู้และนวัตกรรมที่ได้จากฟาร์มต้นแบบแห่งนี้ไปขยายผลให้แก่ผู้สนใจ ได้แก่เกษตรกรผู้เลี้ยงไก่ระดับครัวเรือนที่มีการเลี้ยงไก่เพียง 200-300 ตัว ในการจัดการของเสียได้อย่างมีประสิทธิภาพอีกด้วย โดยมีอัตราส่วนกำไรสุทธิต่อค่าใช้จ่าย (ROI) ของการดำเนินการ เท่ากับ 61.39 ซึ่งถือว่าคุ้มค่ากับการลงทุน ทั้งนี้คณะผู้วิจัยได้ดำเนินการยื่นขอจดอนุสิทธิบัตรผลงานนวัตกรรมไปแล้ว 2 นวัตกรรม ได้แก่ 1)ระบบผลิตแก๊สชีวภาพจากของเสียจากการเลี้ยงไก่แบบท่อไหลจากบอลลูนพีวีซี ขนาด 60 ลูกบาศก์เมตร และ 2)ชุดระบายแก๊สชีวภาพฉุกเฉินสำหรับบ่อหมักแก๊สชีวภาพแบบท่อไหลจากบอลลูนพีวีซี ตามลำดับ
รายละเอียดการนำไปใช้งาน นำไปใช้ในการจัดการของเสียจากการเลี้ยงไก่ไข่ของเกษตรกรในตำบลท่าช้าง อำเภอบางกล่ำ จังหวัดสงขลา
เอกสาร Final Paper(s)
  • -

ทีมวิจัย

ที่ นักวิจัย หน่วยงาน ตำแหน่งในทีม การมีส่วนร่วม (%)
1นพดล โพชกำเหนิดคณะศิลปศาสตร์ ราชมงคลศรีวิชัย สงขลาหัวหน้าโครงการ70
2ดร. สุปราณี วุ่นศรีคณะศิลปศาสตร์ ราชมงคลศรีวิชัย สงขลาผู้ร่วมวิจัย10
3เสริมศักดิ์ สัญญาโณคณะสถาปัตยกรรมศาสตร์ ราชมงคลศรีวิชัย สงขลาผู้ร่วมวิจัย10
4ผศ. ระริน เครือวรพันธ์ุวิทยาลัยการโรงแรมและการท่องเที่ยว ราชมงคลศรีวิชัย วิทยาเขตตรังผู้ร่วมวิจัย10