การพัฒนาเทคโนโลยีและนวัตกรรมการแปรรูปผลิตภัณฑ์ปลานิลในพื้นที่ตำบลเกาะใหญ่ อำเภอกระแสสินธุ์ จังหวัดสงขลา

The Development of Processing Technology and Innovation of Nile Tilapia Product in Kho Yai Sub-district, Krasae Sin District, Songkhla Province

รายละเอียดโครงการ

ปีงบประมาณ 2564
หน่วยงานเจ้าของโครงการ
ลักษณะโครงการ โครงการใหม่
ประเภทโครงการ โครงการชุด
ประเภทงานวิจัย โครงการวิจัยและพัฒนา
วันที่เริ่มโครงการวิจัย (พ.ศ.) 1 ตุลาคม 2563
วันที่สิ้นสุดโครงการวิจัย (พ.ศ.) 30 กันยายน 2564
วันที่ได้รับทุนวิจัย (พ.ศ.) 16 พฤษภาคม 2564
ประเภททุนวิจัย ทุน บพท.
สถานะโครงการ สิ้นสุดโครงการ(ส่งผลผลิตเรียบร้อยแล้ว)
เลขที่สัญญาA13F640043-6
เป็นโครงการวิจัยที่ใช้ในการจบการศึกษา ไม่ใช่
เป็นโครงการวิจัยรับใช้สังคม ไม่ใช่
บทคัดย่อโครงการ โครงการการพัฒนาเทคโนโลยีและนวัตกรรมการแปรรูปผลิตภัณฑ์ปลานิล ในพื้นที่ตำบลเกาะใหญ่ อำเภอกระแสสินธุ์ จังหวัดสงขลา มีวัตถุประสงค์เพื่อเพื่อพัฒนาเครื่องมือตู้อบแห้งและกระบวนการแปรรูปเพื่อสร้างมูลค่าเพิ่มแก่ปลานิล รวมถึงสร้างองค์ความรู้ในกระบวนการเพิ่มมูลค่าผลผลิตจากปลานิล และเพื่อยกระดับผลิตภัณฑ์ชุมชนให้มีอัตลักษณ์ที่ส่งผลต่อการยกระดับชุมชนแบบองค์รวม จากผลการวิจัยในการ พัฒนาเทคโนโลยีและนวัตกรรมการแปรรูปผลิตภัณฑ์ประมงพื้นบ้าน ได้แก่ นวัตกรรมกระโจมพลังงานแสงอาทิตย์ต้นแบบสำหรับใช้ในการผลิตปลานิลแดดเดียวนั้น พบว่า นวัตกรรมต้นแบบมีประสิทธิภาพในการผลิตปลานิลแดดเดียวได้เป็นอย่างดี ใช้เวลาในการผลิตไม่เกิน 6 ชั่วโมง มีต้นทุนในการจัดทำนวัตกรรม ประมาณ 18,600 บาทต่อชุด หากดำเนินการผลิตวันละ 1 รอบ (ทั้งในช่วงกลางวันและช่วงไม่มีแดดหรือฝนตก) จะสามารถสร้างมูลค่าจากการแปรรูปได้ประมาณ 52,500 บาทต่อเดือน สำหรับการเพิ่มมูลค่าปลานิลและยกระดับมาตรฐานกระบวนการผลิตพบว่า กระบวนการแปรรูปปลานิลแดดเดียวที่เหมาะสม ได้แก่ รูปแบบของปลานิลที่ผู้ทดสอบให้การยอมรับสูงที่สุด คือ แบบแล่ไร้ก้าง และการแช่ปลานิลในสารละลายเกลือ ร้อยละ 10 ระยะเวลา 15 นาที ก่อนนำไปอบแห้ง นอกจากนี้ กระบวนการแปรรูปปลานิลปรุงรสที่เหมาะสม คือ ปลานิลปรุงรสรสปลาสวรรค์ มีส่วนผสมของเครื่องเทศ 100 กรัม เนื่องจากเป็นสูตรที่ได้รับคะแนนการยอมรับทางประสาทสัมผัสสูงที่สุด สำหรับผลการวิเคราะห์และตรวจสอบคุณภาพผลิตภัณฑ์ปลานิลแดดเดียว และปลานิลปรุงรส ตามมาตรฐานผลิตภัณฑ์ชุมชน (มผช.) ที่ 298/2547 เรื่อง ปลาแดดเดียว พบว่าผลิตภัณฑ์ปลานิลแปรรูปทั้ง 2 รูปแบบ มีคุณภาพสอดคล้องตามมาตรฐาน ผลการวิเคราะห์ข้อมูลทางการตลาดด้วยรูปแบบโมเดลธุรกิจ 3 รูปแบบ ได้แก่ Business Model Canvas, SWOT Analysis และ TOWS Matrix และการวิเคราะห์พฤติกรรมการบริโภค พบว่า กลุ่มผู้บริโภคใช้ช่องทางการตลาดแบบผสมผสานระหว่างออฟไลน์และออนไลน์มากที่สุด โดยช่องทางออนไลน์ที่ผู้บริโภคใช้มากที่สุด คือ facebook page ดังนั้นผู้วิจัยจึงเลือกพัฒนาช่องทางการตลาดของผลิตภัณฑ์ปลานิลแปรรูป แบบออนไลน์ ผ่าน facebook page นอกจากนี้ อัตราผลตอบแทนจากการลงทุน (ROI) ก่อนและหลังดำเนินโครงการวิจัย เท่ากับ 53.19 และ 83.58 ตามลำดับ สำหรับการพัฒนานวัตกรชาวบ้าน โดยกำหนดคุณสมบัติ และวิธีการพัฒนาตามระดับความสามารถของนวัตกร มีจำนวนทั้งหมด 10 คน ทั้งนี้ ในการพัฒนานวัตกรชุมชน จะมีการดำเนินการในรูปแบบการอบรมเชิงปฏิบัติการ ร่วมกับการสร้าง Learning Innovation มีเป้าหมายร่วมกันในการพัฒนาและยกระดับผลิตภัณฑ์จากปลานิล ด้วยองค์ความรู้ด้านการจัดการคุณภาพปลานิล การแปรรูปปลานิลด้วยกระโจมพลังงานแสงอาทิตย์ และนำองค์ความรู้ไปประยุกต์ใช้ในการเพิ่มมูลค่าปลานิล ก่อให้เกิดการสร้างรายได้ให้กับชุมชน รวมถึงชุมชนสามารถพึ่งพาตนเองได้อย่างยั่งยืน
รายละเอียดการนำไปใช้งาน
เอกสาร Final Paper(s)
  • -

ทีมวิจัย

ที่ นักวิจัย หน่วยงาน ตำแหน่งในทีม การมีส่วนร่วม (%)
1จิราภรณ์ ตันติพงศ์อาภาคณะศิลปศาสตร์ ราชมงคลศรีวิชัย สงขลาหัวหน้าโครงการ28
2อันธิกา ทิพย์จำนงค์คณะบริหารธุรกิจ ราชมงคลศรีวิชัย สงขลาผู้ร่วมวิจัย12
3นุชลี ทิพย์มณฑาคณะศิลปศาสตร์ ราชมงคลศรีวิชัย สงขลาผู้ร่วมวิจัย12
4น้ำฝน ชูพูลคณะศิลปศาสตร์ ราชมงคลศรีวิชัย สงขลาผู้ร่วมวิจัย12
5รุ่งทิพย์ รัตนพลคณะศิลปศาสตร์ ราชมงคลศรีวิชัย สงขลาผู้ร่วมวิจัย12
6เดชศักดิ์ วิจิตต์พันธ์คณะศิลปศาสตร์ ราชมงคลศรีวิชัย สงขลาผู้ร่วมวิจัย12
7นพดล โพชกำเหนิดคณะศิลปศาสตร์ ราชมงคลศรีวิชัย สงขลาผู้ร่วมวิจัย12