การยกระดับศักยภาพการผลิตและการตลาดของเกษตรกรกลุ่มผู้เลี้ยงปลากะพงสามน้ำเพื่อเพิ่มมูลค่าเศรษฐกิจชุมชน ตำบลหัวเขา เทศบาลเมืองสิงหนคร จังหวัดสงขลา

Enhancing Production and Marketing Potentials of Three Water-Type Seabass Farmers To Increase Community Economic Values in Tambon Huakhao Singhanakorn Municipality, Songkhla Province

รายละเอียดโครงการ

ปีงบประมาณ	2564
หน่วยงานเจ้าของโครงการ
ลักษณะโครงการ	โครงการใหม่
ประเภทโครงการ	โครงการชุด
ประเภทงานวิจัย	โครงการวิจัยและพัฒนา
วันที่เริ่มโครงการวิจัย (พ.ศ.)	1 ตุลาคม 2563
วันที่สิ้นสุดโครงการวิจัย (พ.ศ.)	30 กันยายน 2564
วันที่ได้รับทุนวิจัย (พ.ศ.)	16 พฤษภาคม 2564
ประเภททุนวิจัย	ทุน บพท.
สถานะโครงการ	สิ้นสุดโครงการ(ส่งผลผลิตเรียบร้อยแล้ว)
เลขที่สัญญา	A13F640043-7
เป็นโครงการวิจัยที่ใช้ในการจบการศึกษา	ไม่ใช่
เป็นโครงการวิจัยรับใช้สังคม	ไม่ใช่
บทคัดย่อโครงการ	ปลากะพงขาวสามน้ำเป็นสัตว์เศรษฐกิจที่สำคัญของจังหวัดสงขลา สามารถสร้างรายได้ให้กับเกษตรกร การเปิดเสรีทางการค้าทำให้มีการนำเข้าปลากะพงขาวเข้ามาจำหน่ายในประเทศไทย ส่งผลให้เกิดอุปทานส่วนเกินในตลาด นอกจากนี้สถานการณ์การแพร่ระบาดของไวรัสโคโรน่า 2019 ทำให้ความต้องการปลากะพงขาวลดลงเป็นการซ้ำเติมวิกฤติราคาปลากะพงขาว ชุมชนบ้านบ่อสวน หมู่ที่ 8 ตำบลหัวเขา เทศบาลเมือง สิงหนคร จังหวัดสงขลา มีเกษตรกรที่มีอาชีพเลี้ยงปลากะพงขาวเป็นจำนวนมากซึ่งได้รับผลกระทบจากวิกฤติการณ์ครั้งนี้ จากการที่ปลากะพงขาวล้นตลาด เกษตรกรหมู่ที่ 8 บ้านบ่อสวน ตำบลหัวเขา จึงได้มีการนำปลากะพงขาวมาแปรรูปเป็นปลากะพงเค็มโดยหวังว่าจะสามารถเพิ่มช่องทางในการจำหน่ายผลิตภัณฑ์จากปลากะพงขาวที่หลากหลายขึ้น อย่างไรก็ดีพบว่าการแปรรูปปลากะพงเค็มของกลุ่มยังไม่ประสบความสำเร็จเนื่องจากไม่มีกระบวนการบริหารจัดการกลุ่ม ขาดองค์ความรู้ทางวิชาการในการสนับสนุน ไม่มีเทคโนโลยี ในการแปรรูปปลากะพงเค็ม ปลากะพงเค็มที่ผลิตได้ไม่มีมาตรฐาน ขาดการศึกษาและการวางแผนด้านการตลาด งานวิจัยนี้จึงได้เข้ามามีส่วนร่วมในการยกระดับการผลิตปลากะพงเค็ม โดยกระบวนการวิจัยเริ่มจากการรวบรวมกลุ่มเกษตรกรผู้สนใจในการทำปลากะพงเค็ม และมีการจัดการข้อมูลของกลุ่มโดยใช้เทคโนโลยีสารสนเทศ ทำให้ทราบข้อมูลพื้นฐานของกลุ่ม เช่น ชื่อ สมาชิก ชื่อฟาร์มเลี้ยงปลากะพง ขนาดฟาร์ม จำนวนกระชังที่เลี้ยง พิกัดที่ตั้ง จำนวนปลา และขนาดปลา เป็นต้น ทำให้ทราบถึงแหล่งวัตถุดิบที่จะใช้ในการแปรรูปปลากะพงเค็มอันเป็นต้นน้ำสำคัญ การวิเคราะห์ตลาดเพื่อศึกษาความต้องการของผู้ซื้อปลากะพงเค็ม การแปรรูปผลิตภัณฑ์ปลากะพงเค็มที่ตอบสนองต่อความต้องการของลูกค้า สำหรับการแปรรูปปลากะพงเค็มนั้น ก่อนการดำเนินงานวิจัยพบว่าปลากะพงเค็มของชุมชนยังไม่มีมาตรฐาน มีการปนเปื้อนของจุลินทรีย์เกินกว่าที่มาตรฐานกำหนด ทำให้ชุมชนไม่สามารถขยายตลาดได้ งานวิจัยนี้ได้เข้ามาพัฒนากระบวนการผลิตโดยใช้ตู้อบพลังงานแสงอาทิตย์ซึ่งทำให้ผลิตภัณฑ์มีความสะอาดและปลอดภัยต่อผู้บริโภค การใช้ตู้อบพลังงานแสงอาทิตย์ช่วยยกระดับกระบวนการผลิตทั้งในเชิงปริมาณและคุณภาพ สามารถยกระดับผลิตภัณฑ์ปลากะพงเค็มให้มีมาตรฐานตามที่กำหนด การศึกษาคุณค่าทางโภชนาการของปลากะพงพบว่ามีคุณค่าทางโภชนาการที่สูงซึ่งเป็นเอกลักษณ์ของ “ปลากะพงสามน้ำ” การเพิ่มองค์ความรู้ ข้อเท็จจริงทางด้านโภชนาการสามารถสร้างอัตลักษณ์ให้กับปลากะพงขาวของตำบลหัวเขา และเมื่อผลิตเป็นปลากะพงเค็ม อัตลักษณ์ดังกล่าวสามารถใช้เป็นเครื่องมือในการสื่อสารทางการตลาดเพื่อสร้างแบรนด์และช่องทางการจำหน่าย โดยมีการออกแบบโลโก้ของแบรนด์ในชื่อ “คนเล” และมีการสร้างบรรจุภัณฑ์สำหรับการจำหน่ายผลิตภัณฑ์ปลากะพงเค็มโดยมีการวางแผนการจำหน่ายทั้งในรูปแบบออนไลน์และออฟไลน์ สำหรับการจำหน่ายแบบออนไลน์นั้นมีการพัฒนาเพจเฟสบุ๊คเพื่อใช้ในการประชาสัมพันธ์และสื่อสารทางการตลาดเพื่อการจำหน่ายปลากะพงเค็ม งานวิจัยนี้สามารถ ส่งเสริมการตลาดเพื่อจำหน่ายผลิตภัณฑ์ปลากะพงเค็มและการถ่ายทอดองค์ความรู้และเทคโนโลยีให้กับชุมชน สร้างช่องทางการจำหน่ายปลากะพงเค็มให้กับเกษตรกรและเพิ่มรายได้ให้กับชุมชน Abstract Three water-type seabass is an important economic animal of Songkhla Province which can generate income for farmers. The launch of free trade area has led to the importation of seabass into Thailand resulting in an excess supply in the market. In addition, the situation of the corona virus 2019 epidemic has reduced the demand for seabass, and in turn, aggravated the price crisis of seabass. Ban Bo Suan community, Tambon HuaKhao, Singhanakhon Municipality, Songkhla Province, has a large number of farmers who are engaged in raising seabass who have been affected by this crisis. From the oversupply of seabass in the market, Farmers at Moo 8, Ban Bo Suan, Tambon HuaKhao, therefore, have processed seabass into salted seabass and have hoped that it can increase distribution channels for a variety of seabass products. This research has therefore taken part in improving the production of salted seabass. The research process started by gathering a group of farmers who were interested in making salted seabass. The information of the group was managed by using information technology. This allows to gather basic information of the group such as name, member, farm name, farm size, number of cages raised, location coordinates, number of fish, and fish size, etc., which was crucial in identifying the source of raw materials useful for the processing of salted seabass. Market Analysis was employed to study the buyers' needs for salted seabass processing of salted seabass products that meet the needs of customers. With regard to the processing of salted seabass before the research operation, it was found that the community product of salted snapper had no standard. The microbial contamination is in the exceeding level, making the community unable to expand the market. This research has developed a manufacturing process using solar incubators which can make the products clean and safe for consumers. The use of solar incubators enhances the production process both quantitatively and qualitatively and be able to upgrade the salted seabass products to meet the requirement of the standards. Studies on the nutritional value of seabass revealed that it has a high nutritional value which is unique to “thee water type seabass”. Knowledge enhancement, nutrition facts can create identity for seabass in Tambon HuaKhao. When producing salted seabass, such identity can be used as a marketing communication tool for branding and distribution channels. The brand's logo was designed under the name "Khon Lay" and the packaging was created for the sale of salted seabass products for both online and offline distribution. For online distribution, a Facebook page was developed to enhance the public relations, marketing communications, and sales of salted seabass. This research could promote effective marketing strategies for selling salted seabass products. The knowledge infused with technology transferred to the community can create a channel for the farmers to sell salted seabass and increase their income.
รายละเอียดการนำไปใช้งาน	การนำไปใช้ประโยชน์ ตู้อบพลังงานแสงอาทิตย์ ถูกนำไปใช้ประโยชน์ในการแปรรูปปลากะพงเค็มของชุมชน สามารถเพิ่มศักยภาพการผลิตทั้งในเชิงปริมาณและคุณภาพ สร้างรายได้แก่ชุมชน
เอกสาร Final Paper(s)	-

ทีมวิจัย

ที่	นักวิจัย	หน่วยงาน	ตำแหน่งในทีม	การมีส่วนร่วม (%)
1	ดร. โกสินทร์ ทีปรักษพันธ์	คณะศิลปศาสตร์ ราชมงคลศรีวิชัย สงขลา	หัวหน้าโครงการ	40
2	อันธิกา ทิพย์จำนงค์	คณะบริหารธุรกิจ ราชมงคลศรีวิชัย สงขลา	ผู้ร่วมวิจัย	10
3	เวคิน หนูนำวงศ์	คณะศิลปศาสตร์ ราชมงคลศรีวิชัย สงขลา	ผู้ร่วมวิจัย	10
4	นพดล โพชกำเหนิด	คณะศิลปศาสตร์ ราชมงคลศรีวิชัย สงขลา	ผู้ร่วมวิจัย	15
5	ณิชา ประสงค์จันทร์	คณะศิลปศาสตร์ ราชมงคลศรีวิชัย สงขลา	ผู้ร่วมวิจัย	15
6	มนต์ทนา คงแก้ว	คณะบริหารธุรกิจ ราชมงคลศรีวิชัย สงขลา	ผู้ร่วมวิจัย	10

โครงการวิจัย

รายละเอียดโครงการ

ทีมวิจัย