โครงการวิจัย

การวิจัยและพัฒนานวัตกรรมของการเพาะเลี้ยงปลากะพงขาวเพื่อยกระดับขีดความสามารถของสินค้าในการแข่งขันพื้นที่ตำบลเกาะยอ อำเภอเมือง จังหวัดสงขลา

Research and Development on Innovative Cage Culture of Sea bass to Enhance Efficiency of Competitive Product in Ko Yo Subdistrict, Mueang District, Songkhla Province

รายละเอียดโครงการ

ปีงบประมาณ 2564
หน่วยงานเจ้าของโครงการ
ลักษณะโครงการ โครงการใหม่
ประเภทโครงการ โครงการชุด
ประเภทงานวิจัย โครงการวิจัยและพัฒนา
วันที่เริ่มโครงการวิจัย (พ.ศ.) 1 ตุลาคม 2563
วันที่สิ้นสุดโครงการวิจัย (พ.ศ.) 30 กันยายน 2564
วันที่ได้รับทุนวิจัย (พ.ศ.) 16 พฤษภาคม 2564
ประเภททุนวิจัย ทุน บพท.
สถานะโครงการ สิ้นสุดโครงการ(ส่งผลผลิตเรียบร้อยแล้ว)
เลขที่สัญญา
เป็นโครงการวิจัยที่ใช้ในการจบการศึกษา ไม่ใช่
เป็นโครงการวิจัยรับใช้สังคม ไม่ใช่
บทคัดย่อโครงการ กลุ่มอาชีพเลี้ยงปลากะพงในกระชังเป็นกลุ่มอาชีพหลักในการขับเคลื่อนเศรษฐกิจชุมชนในพื้นที่ตำบลเกาะยอ อำเภอเมือง จังหวัดสงขลา อย่างไรก็ตามในกระบวนการเลี้ยงปลากะพงในทะเลสาบสงขลาซึ่งเป็นแบบระบบเปิด จะได้รับอิทธิพลจากการเปลี่ยนแปลงคุณภาพน้ำทะเลตลอดเวลา ทำให้ผู้เลี้ยงต้องใช้ความเชี่ยวชาญและการเฝ้าระวังอย่างใกล้ชิดเพื่อป้องกันปัญหาการตายของปลากะพงจากที่ค่าคุณภาพน้ำไม่ผ่านมาตรฐานในการเลี้ยง นอกจากนี้ปลากะพงที่จับมาจำหน่ายก็ยังได้พบเจอกับกระบวนการสวมรอยจากแหล่งปลากะพงจากที่อื่นเนื่องจากกลุ่มลูกค้าไม่ทราบที่มาของแหล่งจำหน่ายและข้อมูลลักษณะทางกายภาพของปลากะพงพื้นที่เกาะยอ ปัญหาดังกล่าวจึงส่งผลกระทบโดยตรงต่อการสร้างรายได้ให้กับชุมชน ดังนั้นงานวิจัยนี้จึงมีวัตถุประสงค์เพื่อออกแบบและสร้างนวัตกรรมการเพิ่มประสิทธิภาพการเพาะเลี้ยงปลากะพงในกระชัง ระบบติดตามสินค้าด้วยระบบ QR code และสื่อใหม่แบบดิจิทัลคอนเทนต์ในการสร้างการรับรู้ในวงกว้าง เพื่อบรรลุเป้าหมายความยั่งยืนในชุมชนจำเป็นต้องสร้างแหล่งการเรียนรู้ที่เชื่อมโยงกระบวนการถ่ายทอดเทคโนโลยีและองค์ความรู้ไปสู่ชุมชนอย่างเป็นรูปธรรม รวมทั้งสมาชิกกลุ่มมีทักษะความเป็นนวัตกรชาวบ้านที่สามารถพัฒนาต่อยอดผลจากงานวิจัยได้ ในการศึกษาเริ่มจากการวิเคราะห์ทางเศรษฐศาสตร์ของกลุ่มอาชีพเลี้ยงปลากะพงในกระชัง การพัฒนานวัตกรรมชุมชนเพื่อเพิ่มประสิทธิภาพและควบคุมคุณภาพการเลี้ยงปลากะพงในกระชัง การพัฒนาระบบการติดตามสินค้าเพื่อใช้ในการระบุที่มาของแหล่งเลี้ยงปลากะพง การสร้างสื่อดิจิทัลคอนเทนต์เพื่อสร้างการรับรู้ในวงกว้าง การพัฒนานวัตกรชาวบ้าน และการสร้าง Learning and Innovation Platform ผลจากการดำเนินการวิจัยในรอบ 12 เดือนที่ผ่านมาพบว่า ได้ทำการทดสอบและประเมินประสิทธิภาพของระบบการเติมอากาศบนผิวน้ำในกระชังซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของนวัตกรรมชุมชนกระบวนการการแจ้งเตือนความแรงของคลื่นและคุณภาพน้ำเพื่อควบคุมการเลี้ยงปลากะพงในกระชัง ได้สร้างระบบการจัดเก็บข้อมูลการเลี้ยงปลากะพงและระบบติดตามสินค้า QR code นอกจากนี้ได้ผลิตสื่อ Visual content และ Video content ของปลากะพงเกาะยอสำหรับสร้างการรับรู้ในวงกว้าง ผลจากการนำนวัตกรรมไปใช้งานในชุมชนเป้าหมายพบว่าอยู่ในระดับที่น่าพอใจและมีความคิดอยากร่วมมือกันพัฒนาจนสำเร็จ นอกจากนี้ได้ทำการประเมินทางได้เศรษฐศาสตร์หลังจากนำนวัตกรรมชุมชนไปใช้งานพบว่า กำไรสุทธิเฉลี่ย เท่ากับ 50.96 บาท/กิโลกรัมโดยเพิ่มขึ้นจากก่อนทำวิจัยอยู่ที่ 19.9 % เนื่องจากกำลังการผลิตเพิ่มขึ้นจากปลากะพง 17.50 กิโลกรัม/เดือน เพิ่มเป็น 21.00 กิโลกรัม/เดือน ในงานวิจัยนี้มีการลงทุนทางด้านนวัตกรรมชุมชน ทางทีมวิจัยจึงได้คำนวณค่าระยะเวลาคืนทุนและค่ามูลค่าปัจจุบันสุทธิซึ่งมีค่า 1 ปี 6 เดือน และ 15,252.24 บาท ตามลำดับ ดังนั้นจึงสรุปได้ว่าคุ้มค่าต่อการลงทุน
รายละเอียดการนำไปใช้งาน ประยุกต์ใช้จริงที่ กลุ่มเลี้ยงปลากะพงเกาะยอ หมู่ที่ 9 ตำบลเกาะยอ อำเภอเมือง จังหวัดสงขลา
เอกสาร Final Paper(s)
  • -

ทีมวิจัย

ที่ นักวิจัย หน่วยงาน ตำแหน่งในทีม การมีส่วนร่วม (%)
1ฐานวิทย์ แนมใสคณะวิศวกรรมศาสตร์ ราชมงคลศรีวิชัย สงขลาหัวหน้าโครงการ25
2สิทธิโชค อุ่นแก้วคณะวิศวกรรมศาสตร์ ราชมงคลศรีวิชัย สงขลาผู้ร่วมวิจัย15
3มณฑนรรห์ วัฒนกุลคณะครุศาสตร์อุตสาหกรรมและเทคโนโลยี ราชมงคลศรีวิชัย สงขลาผู้ร่วมวิจัย15
4ธีระวัฒน์ เพชรดีคณะวิศวกรรมศาสตร์ ราชมงคลศรีวิชัย สงขลาผู้ร่วมวิจัย15
5อธิโรจน์ มะโนคณะวิศวกรรมศาสตร์ ราชมงคลศรีวิชัย สงขลาผู้ร่วมวิจัย15