โครงการวิจัย
การจัดทำข้อมูลทางพันธุกรรมของแม่พันธุ์และลูกปูม้า (Portunus pelagicus) เพื่อใช้ในการติดตามลูกปูม้าที่ปล่อยในโครงการธนาคารปูม้าพื้นที่จังหวัดตรังและจังหวัดกระบี่
Genetic information of breeders and young blue swimming crab (Portunus pelagicus) for tracking young crabs released in the blue swimming crab bank project in Trang and Krabi Provinces
รายละเอียดโครงการ
| ปีงบประมาณ | 2566 |
| หน่วยงานเจ้าของโครงการ | |
| ลักษณะโครงการ | โครงการใหม่ |
| ประเภทโครงการ | โครงการเดี่ยว |
| ประเภทงานวิจัย | โครงการพื้นฐาน |
| วันที่เริ่มโครงการวิจัย (พ.ศ.) | 1 ตุลาคม 2565 |
| วันที่สิ้นสุดโครงการวิจัย (พ.ศ.) | 30 กันยายน 2566 |
| วันที่ได้รับทุนวิจัย (พ.ศ.) | 1 พฤศจิกายน 2565 |
| ประเภททุนวิจัย | ทุน ววน. |
| สถานะโครงการ | สิ้นสุดโครงการ(ส่งผลผลิตเรียบร้อยแล้ว) |
| เลขที่สัญญา | |
| เป็นโครงการวิจัยที่ใช้ในการจบการศึกษา | ไม่ใช่ |
| เป็นโครงการวิจัยรับใช้สังคม | ไม่ใช่ |
| บทคัดย่อโครงการ | ปูม้า (Portunus pelagicus) เป็นปูที่มีความสำคัญทางเศรษฐกิจ ในประเทศไทยความ ต้องการบริโภคปูม้ามีความต้องการเพิ่มขึ้น ดังนั้นจึงมีการทำการประมงปูม้าอย่างเข้มข้นจนกระทั่งจับ ได้ลดลงอย่างต่อเนื่อง ปัจจุบันมีการจัดทำโครงการธนาคารปูม้าเพื่อเพิ่มปริมาณปูม้าให้เพียงพอต่อ ความต้องการบริโภค วิธีการประเมินผลความสำเร็จของโครงการคือการประเมินจากปริมาณการจับ ของปูม้าที่จับได้ แต่ไม่สามารถประเมินได้ว่าปูที่จับคืนได้เป็นผลมาจากการปล่อยปูจากโครงการ ธนาคารปูม้าหรือไม่ เนื่องจากปูที่จับคืนได้มีลักษณะที่ใกล้เคียงกันไม่สามารถจำแนกได้ว่าเป็นปูที่มา จากโครงการธนาคารปูม้า ดังนั้นโครงการวิจัยครั้งนี้จึงมีแนวคิดในการใช้เครื่องหมายทางพันธุกรรมใน ไมโทคอนเดรียลดีเอ็นเอซึ่งมีการถ่ายทอดพันธุกรรมทางแม่เพื่อทำการตรวจสอบย้อนกลับว่าเมื่อครบ ระยะเวลาที่ลูกปูม้าอยู่ในระยะตัวเต็มวัยเป็นลูกปูที่เกิดจากการปล่อยจากโครงการธนาคารปูม้าหรือไม่ จากการวิเคราะห์จากลำดับนิวคลีโอไทด์ในไมโทคอนเดรียลดีเอ็นเอบริเวณคอนโทรลรีเจียนขนาด 510 คู่เบส พบว่าไม่มีโครงสร้างพันธุศาสตร์ประชากรของปูม้าในจังหวัดตรังและจังหวัดกระบี่ และ เมื่อวิเคราะห์ประวัติประชากร พบว่าประชากรปูม้าในจังหวัดตรังและจังหวัดกระบี่เคยมีการขยาย ขนาดประชากรมา ผลการวิเคราะห์แฮโพลไทป์ของแม่ปูม้าและลูกปูม้าพบว่ามี share haplotype ระหว่างแม่ปูม้าและลูกปูม้ามากกว่าร้อยละ 50 ของลูกปูม้าที่มีการสุ่มจับขึ้นมาซึ่งบ่งบอกถึง ความสำเร็จของโครงการธนาคารปูม้าในจังหวัดตรังและจังหวัดกระบี่ การศึกษาครั้งนี้สามารถใช้เป็น ข้อมูลในการวางแผนพิจารณาในการจัดการทรัพยากรปูม้าในจังหวัดตรังและจังหวัดกระบี่ได้แต่ อย่างไรก็ตามควรมีการศึกษาเพิ่มเติมโดยใช้เครื่องหมายพันธุกรรมอื่นเช่นเครื่องหมายไมโครแซทเทล ไลท์ซึ่งมีอัตราการกลายพันธุ์สูง ในการพิจารณาเพื่อกำหนดแนวทางในการอนุรักษ์ความหลากหลาย ทางพันธุกรรมของปูม้าในจังหวัดตรังและจังหวัดกระบี่ควบคู่ไปด้วยกัน คำสำคัญ: ปูทะเล, ความหลากหลายทางพันธุกรรม, ไมโทคอนเดรียลดีเอ็นเอ, ธนาคารปูม้า |
| รายละเอียดการนำไปใช้งาน | |
| เอกสาร Final Paper(s) |
|
ทีมวิจัย
| ที่ | นักวิจัย | หน่วยงาน | ตำแหน่งในทีม | การมีส่วนร่วม (%) |
|---|---|---|---|---|
| 1 | วีระเกียรติ ทรัพย์มี | คณะวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ราชมงคลศรีวิชัย วิทยาเขตนครศรีธรรมราช | หัวหน้าโครงการ | 70 |
| 2 | อภิรักษ์ สงรักษ์ | คณะวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีการประมง ราชมงคลศรีวิชัย วิทยาเขตตรัง | ผู้ร่วมวิจัย | 10 |
| 3 | ผศ.ดร. วิกิจ ผินรับ | คณะวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีการประมง ราชมงคลศรีวิชัย วิทยาเขตตรัง | ผู้ร่วมวิจัย | 10 |
| 4 | จุฑามาศ ศุภพันธ์ | ผู้ร่วมวิจัย | 5 | |
| 5 | วรวิทู มีสุข | คณะวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ราชมงคลศรีวิชัย วิทยาเขตนครศรีธรรมราช | ผู้ร่วมวิจัย | 5 |