โครงการวิจัย

การพัฒนาเครือข่ายธนาคารปูม้าและสร้างมูลค่าเพิ่มจากการประกอบอาชีพในชุมชนธนาคารปูม้า จังหวัดตรังและกระบี่ มีวัตถุประสงค์เพื่อเสริมสร้างศักยภาพของธนาคารปูม้าและเครือข่ายชุมชนในพื้นที่ จังหวัดตรังและกระบี่ให้มีความยั่งยืน พัฒนาเส้นทางท่องเที่ยวและพัฒนาอาชีพที่เชื่อมโยงกับธนาคารปูม้า สร้างการรับรู้และมีส่วนรวมของเพื่อสังคมและจิตสำนึกของเยาชนในการอนุรักษ์ทรัพยากรปูม้าและหญ้าทะเล และประเมินผลกระทบของโครงการต่อชาวประมงและผู้เกี่ยวข้องในห่วงโซ่อุปทาน (supply chain) ในพื้นที่ จังหวัดตรังและกระบี่ ระยะเวลาดำเนินการเดือนเมษายน 2566 ถึงเดือนมกราคม 2567 ผลการดำเนินงาน พบว่า จากการประชุมคณะกรรมการเครือข่ายธนาคารปูม้าระดับอำเภอร่วมกับผู้นำองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น มีการนำกิจกรรมจากโครงการธนาคารปูม้าสู่แผนท้องถิ่น มีการเสวนาและการนำเสนอผลการดำเนินงานระดับ จังหวัด มีการบรรยายการทำธนาคารปูม้าสู่ความยั่งยืน มอบโล่ประกาศเกียรติคุณให้ศูนย์เรียนรู้และธนาคารปู ม้าดีเด่นจำนวน 22 แห่ง และมอบเกียรติบัตรจำนวน 55 แห่ง การเก็บข้อมูลจำนวนแม่ ปูม้าที่เข้าสู่ธนาคาร เพื่อเพาะฟักไข่จนเป็นตัว และปล่อยลงสู่ทะเลจังหวัดตรังและกระบี่จำนวน 77 แห่ง ระหว่างเดือนเมษายน 2566-พฤษภาคม 2567 จำนวน 150,067 ตัว เฉลี่ย 139 ตัว/ธนาคาร/เดือน จำนวนลูกปูม้าที่ปล่อย 75,033,500,000 ตัว จำนวนลูกปูม้าที่คาดจะรอดตาย 750,335 ตัว คิดเป็นมูลค่าทางเศรษฐกิจ 15,006,700 บาท และจำนวนแม่ปูม้าที่เข้าสู่ธนาคารเพื่อเพาะฟักและปล่อยลงสู่ทะเลจังหวัดตรังและกระบี่จำนวน 77 แห่ง ตั้งแต่เดือนกันยายน 2561-พฤษภาคม 2567 รวมทั้งสิ้นจำนวน 593,816 ตัว เฉลี่ย 111 ตัว/ธนาคาร/เดือน จำนวนลูกปูม้าที่ปล่อย 296,908,000,000 ตัว จำนวนลูกปูม้าที่คาดว่าจะรอดตาย 2,969,080 ตัว คิดเป็น มูลค่าทางเศรษฐกิจ 59,381,600 บาท การพัฒนาเส้นทางท่องเที่ยวโดยชุมชนมีส่วนร่วมจำนวน 1 เส้นทาง คือ เส้นทางท่องเที่ยวเชิงนิเวศที่เชื่อมโยงกับธนาคารปูม้าบ้านแหลมสัก มีการถ่ายทอดองค์ความรู้ให้กับร้านอาหาร ที่เป็นสมาชิกของธนาคารปูม้าผลิตอาหารจากปูม้าเป็นเมนูอาหารพื้นถิ่น ได้แก่ ขนมจีนน้ำยาปูม้า ผัดหมี่ปูม้า แกงกะทิปูม้าใบชะพลู น้ำพริกปูม้า ไข่ข้นปูม้า ข้าวขยำปูม้า เมี่ยงปูม้า และเบอร์เกอร์ปูม้า มีการถ่ายทอดองค์ ความรู้การผลิตผลิตภัณฑ์แปรรูปจากปูม้าให้กับธนาคารปูม้าบ้านทุ่ง 3 ได้แก่ ลูกชิ้นปูม้า ข้าวเกรียบปูม้า น้ำพริกปูม้าคั่วกลิ้ง ไส้อั่วปูม้า และแหนมปูม้า มีการถ่ายทอดองค์ความรู้การเพิ่มมูลค่าแม่ปูม้าด้วยการเลี้ยงให้มี ไข่ในกระดองหลังจากไข่นอกกระดองของแม่ปูม้าฟักออกเป็นตัวพบว่า ปูม้ามีไข่ในกระดองสามารถขายได้ราคา สูงขึ้น การจัดกิจกรรมงานวันกินปูม้าตรังครั้งที่ 4 มีมูลค่าการซื้อขาย 361,315 บาท การส่งเสริมกิจกรรมเพื่อ สังคม (CSR) มีหน่วยงานภาครัฐและเอกชนร่วมกับศูนย์เรียนรู้และธนาคารปูม้าปล่อยลูก ปูม้าลงสู่ทะเลมากขึ้น การอบรมในการสร้างจิตสำนึกการทำธนาคารปูม้าและปลูกหญ้าทะเลให้แก่เยาวชนในจังหวัดตรังหรือกระบี่ เป็นพื้นที่ 500 ตารางเมตร และมีการประเมินผลกระทบของโครงการกับสมาชิกธนาคารปูม้าด้านเศรษฐกิจ สังคม และสิ่งแวดล้อม มีการสร้างสื่อประชาสัมพันธ์กิจกรรมธนาคารปูม้า โดยจัดทำโปสเตอร์ประชาสัมพันธ์ แผ่นพับเกี่ยวกับการอนุรักษ์ปูม้า เผยแพร่ผลการดำเนินกิจกรรมปูม้าทาง facebook tiktok และการจัด นิทรรศการธนาคารปูม้าและซึ่งผลการดำเนินกิจกรรมดังกล่าวเป็นการพัฒนาเครือข่ายธนาคารปูม้าและสร้าง มูลค่าเพิ่มจากการประกอบอาชีพในชุมชนนำไปสู่ความยั่งยืนของธนาคารปูม้าในจังหวัดตรังและกระบี่ คำสำคัญ: สัตว์ทะเล ทะเลอันดามัน อนุรักษ์ ผลิตภัณฑ์

• -