โครงการวิจัย

บทคัดย่อ

โครงการประยุกต์เทคโนโลยีพร้อมใช้สำหรับผลิตภัณฑ์ผ้าทอ ผ้ามัดย้อม แบบมีส่วนร่วมของวิสาหกิจชุมชนเพื่อยกระดับเศรษฐกิจฐานรากในพื้นที่ชายแดนใต้ เป็นการวิจัยเชิงพัฒนาและเชิงปฏิบัติการจากฐานทรัพยากรและทุนวัฒนธรรมเดิมที่มีอยู่ในชุมชน กลุ่มเป้าหมายในจังหวัดสงขลาทั้งหมดจำนวน 4 ตำบล 4 กลุ่ม ดังนี้ 1) วิสาหกิจชุมชนกลุ่มศิลปะมัดย้อมบ้านหัวควน ต.สะท้อน อ.นาทวี จ.สงขลา 2) กลุ่มตัดเย็บบ้าน   ควนหรัน ต.ท่าม่วง อ.เทพา จ.สงขลา 3) วิสาหกิจชุมชนกลุ่มอาชีพทอผ้าบ้านล่องมุด ต.ลำไพล อ.เทพา จ.สงขลา 4) กลุ่มสตรีตัดเย็บทุ่งไทรแจ้ ต.เขาแดง อ.สะบ้าย้อย จ.สงขลา การคัดเลือกกลุ่มเป้าหมาย โดยคณะผู้วิจัย มีประสบการณ์การทำงานร่วมกันกับหน่วยงานภาครัฐที่มีส่วนเกี่ยวข้องระดับตำบล ในรูปแบบงานบริการวิชาการ โครงการวิจัยและโครงการมหาวิทยาลัยสู่ตำบล (U2T) เฟส 1-3 เกิดกระบวนการสร้างการมีส่วนรวมในการทำงาน และการยอมรับจากชุมชนเป้าหมาย และจากฐานข้อมูล Thai People Map and Analytics Platform (TPMAP) 2566 ดัชนี MPI (Multidimensional Poverty Index) ที่พิจารณาจาก 5 มิติ ความต้องการด้านรายได้เป็นประเด็นเร่งด่วนที่การแก้ไข รวมถึงการพิจารณาโอกาสเชิงพื้นที่ พบว่ากลุ่มอาชีพการทำผ้าพื้นถิ่น มีความโดดเด่นและมีโอกาสที่จะพัฒนาได้จากศักยภาพความพร้อม โดยนำจุดแข็งทุนเดิมของแต่ละกลุ่มด้านเอกลักษณ์ที่สะท้อนถึงวัฒนธรรม และความต้องการของกลุ่มอาชีพที่จะเพิ่มเติมขีดความสามารถในการจัดการด้วยความรู้ด้วยนวัตกรรมและเทคโนโลยีพร้อมใช้ภายใต้โครงการวิจัยฯ               มีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อพัฒนากระบวนการด้านการตลาดให้ตรงตามความต้องการของผู้บริโภค และพัฒนาช่องทางการจัดหน่ายผลิตภัณฑ์ให้กับผลิตภัณฑ์ผ้า 2) เพื่อประยุกต์เทคโนโลยีพร้อมใช้สำหรับผลิตภัณฑ์ผ้าทอ  และผ้ามัดย้อม ตลอดจนการแปรรูปผ้าเป็นผลิตภัณฑ์แบบมีส่วนร่วมเพื่อยกระดับเศรษฐกิจฐานรากในพื้นที่ชายแดนใต้ จังหวัดสงขลา 3) เพื่อพัฒนากระบวนการเชื่อมโยงการถ่ายทอดเทคโนโลยี จากมหาวิทยาลัยสู่ชุมชนอย่างเป็นรูปธรรม

การดำเนินงานตามห่วงโซ่อุปทาน (Supply Chain) 1) ต้นน้ำ สำรวจตลาดและการพัฒนา คุณสมบัติของผ้าเพื่อสร้างมูลค่าจากผลิตภัณฑ์ผ้าพื้นถิ่น 2) กลางน้ำ แปรรูปผ้าจากผลผลิตกระบวนการต้นน้ำ เพื่อขยายฐานลูกค้าใหม่ สร้างความหลากหลายของผลิตภัณฑ์ 3) ปลายน้ำ ออกแบบสื่อประชาสัมพันธ์ สื่อสารสนเทศสร้างช่องทางส่งเสริมการตลาดจำหน่ายผลิตภัณฑ์ ผลการดำเนินงานภายหลังคณะผู้วิจัยดำเนินการถ่ายถอดนวัตกรรม/เทคโนโลยีพร้อมใช้ที่เหมาะสมขยายผลสู่กลุ่มเป้าหมายจำนวน 9 นวัตกรรม ได้แก่ 1. นวัตกรรมกระบวนการผลิตผ้ามัดย้อม 2. นวัตกรรมกระบวนการผลิตผ้าพิมพ์พฤกษา 3. เทคโนโลยีพร้อมใช้ผ้าสะท้อนน้ำ 4. เทคโนโลยีพร้อมใช้ผ้านุ่มและมีกลิ่นหอม 5. นวัตกรรมการออกแบบตัดเย็บเสื้อผ้าเครื่องแต่งกาย 6. นวัตกรรมการออกแบบผลิตภัณฑ์ของที่ระลึก 7. นวัตกรรมการออกแบบผลิตภัณฑ์ Home Textile 8. การออกแบบบรรจุภัณฑ์ผ้าพื้นถิ่น 9. นวัตกรรมสื่อประชาสัมพันธ์ การประเมินผลลัพธ์การเปลี่ยนแปลงตามตัวชี้วัดของชุมชนนวัตกรรม ภายหลังได้รับการถ่ายทอดนวัตกรรมจากคณะผู้วิจัยฯ ปรับใช้นวัตกรรม/เทคโนโลยีพร้อมใช้ ประเมินจากการสังเกตแบบมีส่วนร่วม (Participant Observation) จากการทำกิจกรรมของกลุ่มเป้าหมาย สรุปข้อมูลและนำมาวิเคราะห์โดยใช้เครื่องมือบริหารจัดการโครงการเปรียบเทียบระดับความพร้อมทางเทคโนโลยี (Technology Readiness Level : TRL) เพื่อจำแนกระดับความพร้อมที่มีอยู่ในปัจจุบันและศักยภาพองค์ความรู้เทคโนโลยีและนวัตกรรมที่จะพัฒนา การวิเคราะห์เทียบเคียงกับระดับความพร้อมทางสังคม (Societal Readiness Level: SRL) รวมถึงผลลัพธ์ ผลกระทบที่เกิดขึ้นก่อนและหลังการดำเนินงานโครงการวิจัย พบว่าระดับความพร้อมทางเทคโนโลยีของกลุ่มเป้าหมายเปลี่ยนแปลงขึ้นจากเดิม 3-4 ระดับ ระดับความพร้อมทางสังคม เปลี่ยนแปลงขึ้นจากเดิม 4 ระดับ ผลการเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นตามตัวชี้วัด         1. กลุ่มวิสาหกิจชุมชนและกลุ่มอาชีพมีรายได้สุทธิเพิ่มขึ้นร้อยละ 15 เมื่อเทียบกับการผลิตและจัดจำหน่ายแบบเดิม 2. ผลิตภัณฑ์ผ้าที่มีความหลากหลาย มีรูปแบบและคุณสมบัติผ้าตรงตามความต้องการของตลาด     3. จำนวนลูกค้าเพิ่มขึ้นและมีฐานกลุ่มลูกค้าใหม่ 4. การรับรู้คุณค่า (Story) ผลิตภัณฑ์ผ้าเพิ่มขึ้น 5. เทคนิคการตัดเย็บเสื้อผ้าเครื่องแต่งกาย ที่มีความประณีต สวยงาม มีคุณภาพเพิ่มขึ้น จากการตัดเย็บแบบเดิม            และสามารถต่อยอดผลิตภัณฑ์ผ้าที่สามารถใช้งานได้จริง ขยายผลสู่ผลิตภัณฑ์สร้างสรรค์อื่น ๆ 6. กลุ่มวิสาหกิจชุมชนและกลุ่มอาชีพ มีพื้นที่การเรียนรู้เรื่องผลิตภัณฑ์ผ้าพื้นถิ่นร่วมกัน โดยมีนวัตกรชุมชนที่มีคู่มือองค์ความรู้เรื่องผลิตภัณฑ์ผ้าพื้นถิ่น Learning and Innovation Platform (LIP) เชื่อมโยงการถ่ายทอดเทคโนโลยี จากมหาวิทยาลัยสู่ชุมชนอย่างเป็นรูปธรรม โดยถ่ายทอดให้สมาชิกกลุ่มแรงงานในพื้นที่ หรือพื้นที่ใกล้เคียงที่มีความสนใจเรื่องผลิตภัณฑ์ผ้า กลุ่มฯ สามารถพึ่งพาตัวเองได้อย่างยั่งยืน หลังจากส่งมอบโครงการวิจัยฯ

Abstract

Developing Innovative Products from Eco Print and Tie-Dyed Fabrics with Participation

to Enhance the Foundational Economy in the Southern Border Areas. It is the developmental research and action based on existing resources and cultural capital in the community. The target groups in Songkhla province are all 4 sub-districts, 4 groups as follows: 1) Ban Hua Kuan Tie Dye Arts Group Community Enterprise, Samrong Subdistrict, Na Thawi District, Songkhla Province. 2) Kuan Ran Sewing Group, Tha Muang Subdistrict, Thepha District, Songkhla Province. 3) Ban Long Mud Weaving Community Enterprise, Lamplai Subdistrict, Thepha District, Songkhla Province and 4) a group of women sewing Thung Sai Jae, Khao Daeng Subdistrict, Saba Yoi District, Songkhla Province. From the selection of such target groups because the research team, Rajamangala University of Technology Srivijaya. They have experience working with relevant government agencies at the sub-district level in the form of academic service, research Projects and University to district Project (U2T) Phase 1-3. As a result of such operations, there is a process of creating participation in the work. and acceptance from the target community. Including in the issue of target group areas which has an area adjacent to the three southern border provinces. According to the 2023 Thai People Map and Analytics Platform (TPMAP) Index MPI (Multidimensional Poverty Index) considered from 5 dimensions, it was found that income requirements are urgent issues that need to be addressed. Including considering spatial opportunities, it was found that the local cloth-making occupation group. They are outstanding and have the opportunity to develop from their potential and readiness by bringing the strengths of each group in terms of identity that reflects the culture and the need of professional groups to increase their knowledge-management capabilities through innovation and technology available under research projects. This project aims to 1) To develop the marketing process according to the needs of consumers. and develop the distribution of fabric products. 2) to apply ready-to-use technology for woven fabrics and tie dye as well as transforming fabrics into products with participation to raise the economy in the southern border area, Songkhla Province. and 3) to develop a process to link technology transfer. from the university to the community concretely. The operation according to the supply chain (Supply Chain)b 1) Upstream: The market survey and development Properties of fabrics to create value from local fabric products 2) Midstream: Fabric processing from upstream production to expand the new customer base create a variety of products, and 3) downstream: Public relations media design Information media creates channels to promote marketing and sell products. The performance results after the research team transferred suitable innovations and technologies to the target group of 9 innovations as follows: 1. Innovation in tie-dye fabric production process 2. Innovation in Pruksa printed fabric production process 3. Water-repellent fabric technology 4. Soft and scented fabric ready technology 5. Innovative clothing design 6. Innovative design of souvenir products 7. Home Textile product design innovation. 8. Local fabric packaging design and 9. Public relations media innovation. The assessment of results Changes according to indicators of the innovation community after receiving innovation from the research team that has deployed innovations and technology by assessing from the participant observation (Participant Observation) of the activities of the target group. Summarized data and analyzed by using technology readiness level (TRL) project management tools to classify current readiness level and potential knowledge, technology and innovation to be developed. Including an analysis against the Social Readiness Level (SRL), including the results and effects that occur before and after conducting the research. It was found that the level of technological readiness of the target group has changed from the original 3-4 levels and level of social readiness changed from the original 4 levels. The results of the changes that occurred according to the indicators 1.Community enterprises and professional groups had net incomes increased by 15 percent compared to the old production and distribution. 2. Diverse fabric products There are patterns and fabric properties that meet the needs of the market. 3. The number of customers increases and there is a new customer base. 4. The perception of the value (Story) of fabric products increases. 5. Techniques for sewing clothes with refinement, beauty, increased quality and able to develop fabric products that can actually be used expanding to other creative products and 6. The community enterprises and professional groups share a common area for learning about local fabric products and there are community innovators who have knowledge manuals on vernacular fabric products Learning and Innovation Platform (LIP) linking technology transfer from the university to the community concretely.  by conveying it to members of the local labour group or nearby areas that are interested in fabric products. The community enterprise group can be self-reliant in a sustainable way after submitting the research project.

• -