โครงการวิจัย

ปัจจุบันสังคมหันมาร่วมมือกันลดการปล่อยก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ในทุกรูปแบบหรือในกิจกรรมต่าง ๆ หรือที่รู้จักกันในนามสังคมคาร์บอนต่ำ (Low Carbon Society) เพื่อสังคมที่ผู้คนส่วนใหญ่จะได้อยู่ร่วมกันในสังคมที่มีคุณภาพชีวิตที่ดี โดยมีการออกแบบและดำเนินกิจกรรมให้สอดคล้องกับระบบนิเวศที่สมดุล ทั้งนี้กลไกที่เป็นที่รู้จักกันอย่างกว้างขวางในปัจจุบันที่ทำให้เกิดการรักษาสภาพแวดล้อมโดยสมัครใจทั้งจากผู้ประกอบการและภาคประชาชน คือ ตลาดคาร์บอน หรือกระบวนการซื้อขายคาร์บอนเครดิต หรือคาร์บอนเครดิตซึ่งเป็นผลพลอยได้ หรือเป็น “ผลิตภัณฑ์” ที่ส่งเสริมให้เกิดรายได้ เนื่องจากการมีตลาดรองรับในปัจจุบันคาร์บอนเครดิต

พื้นที่ป่าชุมชนบ้านอ่าวอ้ายยอ ตำบลน้ำตก อำเภอทุ่งสง จังหวัดนครศรีธรรมราช อยู่ในบริบทของชุมชนบ้านถ้ำตลอด มีความอุดมสมบูรณ์ ประกอบด้วย พรรณไม้น้อยใหญ่จำนวนมาก ประชาชนที่อาศัยอยู่โดยรอบป่าชุมชนอ่าวอ้ายยอได้ร่วมมือ กันอนุรักษ์ผืนป่าแห่งนี้มาช้านาน โดยเหตุที่ป่ายังมีความอุดมสมบูรณ์ชาวบ้านในชุมชนร่วมกันอนุรักษ์ทรัพยากรป่าชุมชนบ้านถ้ำตลอด โดยมีภาคีและเครือข่ายสำนักจัดการทรัพยากรป่าไม้ที่ 12 นครศรีธรรมราช และศูนย์ประสานงานป่าไม้จังหวัดนครศรีธรรมราช เป็นศูนย์กลางในการขับเคลื่อนการจัดการทรัพยากรธรรมชาติ ในการสนับสนุนและเสริมสร้างการอนุรักษ์ป่าชุมชนพื้นที่ป่าอ่าวอ้ายยอ ผ่านโครงการต่าง ๆ รวมทั้งมหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคล วิทยาเขตนครศรีธรรมราช ซึ่งประกอบด้วย คณะเกษตรศาสตร์ คณะวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี และคณะเทคโนโลยีการจัดการ ได้มีการดำเนินโครงการวิจัยและบริการวิชาการในพื้นที่ มาโดยตลอด เช่น โครงการนวัตวิถี โครงการออมสินยุวพัฒน์ โครงการแนวทางการพัฒนากลไกเพื่อการปลูกไม้เศรษฐกิจเป็นอาชีพ ตลอดจนกิจกรรมอื่นๆ ที่เกี่ยวข้อง โดยมีวิสาหกิจชุมชนและองค์การบริหารส่วนตำบล ที่ได้ดำเนินงานร่วมกันในฐานะเครือข่ายเพื่อการพัฒนาในพื้นที่ ทำให้มีประสบการณ์การทำงานกับพื้นที่

คณะผู้วิจัยจึงขอเสนอโครงการวิจัยเพื่อพัฒนากระบวนการมีส่วนร่วมพื้นที่ป่าชุมชน จังหวัดนครศรีธรรมราช ไปสู่สังคมคาร์บอนต่ำ ซึ่งจะจัดกิจกรรมเชิงปฏิบัติการ การถ่ายทอด แลกเปลี่ยนเรียนรู้ การสร้างแรงจูงใจและผลประโยชน์ที่มีต่อพื้นที่ป่าชุมชน ทำให้พื้นที่ป่าชุมชนบ้านอ่าวอ้ายยอและเครือข่ายป่าชุมชนอื่น ๆ มีความพร้อมในการที่จะยกระดับการเรียนรู้เพื่อเป็นพื้นที่ต้นแบบของจังหวัดนครศรีธรรมราชในการพัฒนาให้สามารถเป็นพื้นที่ป่าที่จะส่งผลกระทบที่ดีต่อสิ่งแวดล้อมและโดยรวมของประเทศต่อไป

สำหรับกระบวนการดำเนินงานร่วมกันและการเชื่อมโยงการขับเคลื่อนผลการวิจัยไปสู่การใช้ประโยชน์และกระบวนการดำเนินงานต่อเนื่องของผู้ใช้ประโยชน์จากงานวิจัยเมื่อโครงการวิจัยเสร็จสิ้น อธิบายดังตารางแสดงการวิเคราะห์เหตุผลสัมพันธ์ (Log Frame) ดังต่อไปนี้

ผู้ที่จะได้ประโยชน์จากโครงการ

ชุมชนพื้นที่ตำบลน้ำตก ซึ่งเป็นพื้นที่ดำเนินโครงการวิจัย โดยมีตำบลกะปาง ตำบลถ้ำใหญ่ และตำบลที่วัง ซึ่งเป็นพื้นที่ใกล้เคียง โดยมีบริบทของการมีป่าชุมชนในพื้นที่ และเป็นพื้นที่ของสายน้ำบ้านคลองตูก สายน้ำกะปาง ซึ่งเป็นแหล่งต้นน้ำที่กลายเป็นสาขาหนึ่งของแม่น้ำตรัง จังหวัดตรัง

แผนการถ่ายทอดเทคโนโลยีหรือผลการวิจัยสู่การใช้ประโยชน์

√ เชิงนโยบาย ข้อเสนอแนวทางและกลไกการจัดการพื้นที่ป่าชุมชนไปสู่สังคมคาร์บอนต่ำ ซึ่งจะนำส่งต่อสำนักจัดการทรัพยากรป่าไม้ที่ 12 นครศรีธรรมราช และศูนย์ป่าไม้จังหวัดนครศรีธรรมราช

√ เชิงสาธารณะ มีพื้นที่ต้นแบบเพื่อเป็นแหล่งเรียนรู้และเกิดเครือข่ายการจัดการพื้นที่ป่าชุมชนไปสู่สังคมคาร์บอนต่ำ เผยแพร่โดยการนำเสนอผลงานทางวิชาการผ่านการประชุมวิชาการหรือการตีพิมพ์ในวารสารทางวิชาการ

√ เชิงพาณิชย์ มีกระบวนการการจ่ายค่าตอบแทนบริการระบบนิเวศ (Payment for Ecosystem Services: PES) ระหว่างพื้นที่ป่าชุมชนและผู้ประกอบการภายใต้กลไกแนวทางการพัฒนาโครงการลดก๊าซเรือนกระจกภาคสมัครใจตามมาตรฐานของประเทศไทย T-VER

ความร่วมมือกับสถาบัน หน่วยงาน บริษัท หรือภาคอุตสาหกรรมอื่น (ถ้ามีโปรดระบุ)

1) สำนักจัดการทรัพยากรป่าไม้ที่ 12 นครศรีธรรมราช

2) ศูนย์ป่าไม้จังหวัดนครศรีธรรมราช

3) องค์การบริหารจัดการก๊าซเรือนกระจก

• -