การพัฒนาวิธีการอีดีเอ็นเอเพื่อติดตามประเมินและเตือนผลกระทบของโรคติดเชื้อในแหล่งเลี้ยงปลานิลในกระชังในแม่น้ำตาปี จังหวัดนครศรีธรรมราช

Development of eDNA method for monitoring evaluation and warning of infectious diseases in tilapia cages culture in tapi River, Nakhon Si Thammarat

รายละเอียดโครงการ

ปีงบประมาณ 2567
หน่วยงานเจ้าของโครงการ
ลักษณะโครงการ โครงการใหม่
ประเภทโครงการ โครงการเดี่ยว
ประเภทงานวิจัย โครงการวิจัยและพัฒนา
วันที่เริ่มโครงการวิจัย (พ.ศ.) 1 ตุลาคม 2566
วันที่สิ้นสุดโครงการวิจัย (พ.ศ.) 30 กันยายน 2567
วันที่ได้รับทุนวิจัย (พ.ศ.) 1 ตุลาคม 2566
ประเภททุนวิจัย งบประมาณรายได้
สถานะโครงการ แล้วเสร็จ(ค้างส่งผลผลิต)
เลขที่สัญญา
เป็นโครงการวิจัยที่ใช้ในการจบการศึกษา ไม่ใช่
เป็นโครงการวิจัยรับใช้สังคม ไม่ใช่
บทคัดย่อโครงการ

โครงการวิจัยนี้มีแนวคิดที่จะพัฒนาการใช้วิธี eDNA มาตรวจโรคติดเชื้อ เพื่อการประเมินการเกิดโรคติดเชื้อที่จะเกิดขึ้นในแหล่งเลี้ยงปลานิลในกระชังในแม่น้ำตาปี ซึ่งพบปัญหาการเกิดเชื้อโรคตามฤดูกาล ได้แก่ โรคติดเชื้อกลุ่มแบคทีเรียสเตรปโตคอคคัส (Streptococcus sp.) เป็นเชื้อแบคทีเรียที่มีความรุนแรงมากที่สุดในการเพาะเลี้ยงปลานิล และทำให้เกิดอัตราการตายของปลาในระดับสูงอย่างต่อเนื่องยาวนาน รองลงมาคือเชื้อแบคทีเรีย Aeromonas hydrophila, และ Flavobacterium columnare    ในงานวิจัยนี้คณะผู้วิจัยจึงสนใจที่จะทำการพัฒนาวิธีการอีดีเอ็นเอเพื่อติดตามประเมินและเตือนผลกระทบของโรคติดเชื้อในแหล่งเลี้ยงปลานิลในกระชังในแม่น้ำตาปี จังหวัดนครศรีธรรมราช โดยการเก็บตัวอย่างน้ำในพื้นที่แหล่งเลี้ยงปลานิลในกระชังในแม่น้ำตาปี อ.ฉวางและอ.ทุ่งใหญ่ พื้นที่ละ 3 จุด เดือนละ 1 ครั้ง ตลอดระยะเวลา 9 เดือน ในการศึกษาจะใช้ไพร์เมอร์ที่จำเพาะกับเชื้อก่อโรคในปลานิล โดยใช้เชื้อ S. agalactiae, A. hydrophila, F. columnare ตรวจการติดเชื้อด้วยวิธีพีซีอาร์  โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อประยุกต์ใช้เทคนิค eDNA ในการตรวจวินิจฉัยโรคติดเชื้อในแหล่งเลี้ยงปลานิลในกระชังในแม่น้ำตาปี และเพื่อประเมินการระบาดของโรคติดเชื้อในแหล่งเลี้ยงปลานิลในกระชังในแม่น้ำตาปี  เมื่อเสร็จสิ้นการทดลองผลผลิตที่คิดว่าจะได้รับ องค์ความรู้และเทคนิควิธีการตรวจ eDNA จากน้ำตัวอย่างในแหล่งเลี้ยงปลานิลเพื่อช่วยในการประเมินการเกิดโรคประจำฤดูกาล หรือ โรคระบาดที่จะเกิดขึ้น รวมถึงการพยากรณ์โรคระบาดที่จะเกิดขึ้นได้เบื้องต้น โดยไม่กระทบต่อระบบการเลี้ยงและตัวสัตว์น้ำ ทำให้สามารถรับมือเบื้องต้นเพื่อไม่ให้เกิดความเสียหายได้ ซึ่งการป้องกันและแก้ปัญหาของการเกิดโรคติดเชื้อในแหล่งเลี้ยงปลาในกระชังได้ทันท่วงที

รายละเอียดการนำไปใช้งาน
เอกสารประกอบโครงการ
  • -

ทีมวิจัย

ที่ นักวิจัย หน่วยงาน ตำแหน่งในทีม การมีส่วนร่วม (%)
1สุภาพร หนูชูคณะสัตวแพทยศาสตร์ ราชมงคลศรีวิชัย วิทยาเขตนครศรีธรรมราชหัวหน้าโครงการ70
2สุภาพร กาญจนศิราธิปคณะสัตวแพทยศาสตร์ ราชมงคลศรีวิชัย วิทยาเขตนครศรีธรรมราชผู้ร่วมวิจัย30