โครงการวิจัย
ชีววิทยา นิเวศวิทยา ปฏิสัมพันธ์ และการเกิดโรคปรสิตโมโนจีเนียนในปลาน้ำจืดเศรษฐกิจ ในบริเวณลุ่มน้ำภาคใต้ตอนกลางของประเทศไทย
ฺBiology Ecology Interaction and pathogenicity of monogenetic diseases in freshwater fish and health mannagement in economic freshwater fishes cnltured in mid-southern basins of thailand
รายละเอียดโครงการ
| ปีงบประมาณ | 2555 |
| หน่วยงานเจ้าของโครงการ | |
| ลักษณะโครงการ | โครงการต่อเนื่อง |
| ประเภทโครงการ | โครงการเดี่ยว |
| ประเภทงานวิจัย | |
| วันที่เริ่มโครงการวิจัย (พ.ศ.) | 1 มกราคม 2597 |
| วันที่สิ้นสุดโครงการวิจัย (พ.ศ.) | 1 มกราคม 2599 |
| วันที่ได้รับทุนวิจัย (พ.ศ.) | 1 มกราคม 2597 |
| ประเภททุนวิจัย | งบประมาณแผ่นดิน |
| สถานะโครงการ | สิ้นสุดโครงการ(ส่งผลผลิตเรียบร้อยแล้ว) |
| เลขที่สัญญา | |
| เป็นโครงการวิจัยที่ใช้ในการจบการศึกษา | ไม่ใช่ |
| เป็นโครงการวิจัยรับใช้สังคม | ไม่ใช่ |
| บทคัดย่อโครงการ | ชีววิทยา นิเวศวิทยา ปฏิสัมพันธ์ และการเกิดโรคปรสิตโมโนจีเนียนในปลาน้ำจืด และการจัดการสุขภาพในระบบการเลี้ยงปลาน้ำจืดเศรษฐกิจในบริเวณ ลุ่มน้ำภาคใต้ตอนกลางของประเทศไทย ธีรวุฒิ เลิศสุทธิชวาล1 กิตติชนม์ อุเทนะพันธุ์1 และนเรศ ซ่วนยุก2 บทคัดย่อ จากการศึกษารูปแบบ ลักษณะ และการเลี้ยงปลาน้ำจืดของเกษตรกรลุ่มน้ำตาปี และลุ่มน้ำปากพนัง พบว่ามีรูปแบบการเลี้ยงที่แตกต่างกัน ลุ่มน้ำตาปีมีการเลี้ยงปลาแบบกระชังในแม่น้ำ ส่วนลุ่มน้ำปากพนังมีการเลี้ยงปลา 2 รูปแบบ คือ การเลี้ยงแบบกระชังในบ่อดิน ปัญหาทั่วไปที่เกษตรกรประสบได้แก่ คุณภาพน้ำ โรคระบาด รวมถึงการตลาด ในการศึกษาปรสิตโมโนจีเนียนในปลานิลที่เลี้ยงใน 2 พื้นที่ พบโมโนจีเนียน 2 สกุล 6 ชนิด ได้แก่ Cichlidogyrus mbirizei, C. sclerosus, C. tilapiae, C. tubicirrus, C. thurstonae และ Scutogyrus longicornis การเลี้ยงปลานิลในกระชังบริเวณแม่น้ำตาปีพบทั้ง 6 ชนิด ในปริมาณรวมที่สูง โดย C. thurstonae มีความชุกชุมสูงสุด (62.28 %) และ C. tubicirrus มีความหนาแน่นเฉลี่ยสูงสุด (7.86 ตัวต่อปลา 1 ตัว) ส่วนการเลี้ยงปลานิลแบบกระชังในบ่อดิน และการเลี้ยงปลานิลในบ่อดินพบปรสิตโมโนจีเนียน 3 ชนิด ได้แก่ C. sclerosus, C. tilapiae และ Scutogyrus longicornis โดย C. tilapiae มีความชุกชุมและความหนาแน่นเฉลี่ยสูงสุด (15.41 และ 65 %, 0.84 และ 8.22 ตัวต่อปลา 1 ตัว) จากข้อมูลบ่งบอกให้เห็นว่า การเลี้ยงปลานิลแบบกระชังในแม่น้ำ เสี่ยงต่อการเข้าเกาะของโมโนจีเนียน ได้สูงกว่าที่เลี้ยงในบ่อดิน ซึ่งอาจจะเป็นผลมาจากรูปแบบการเลี้ยง ซึ่งในบ่อดิน สามารถจัดการบ่อและคุณภาพน้ำได้อย่างประสิทธิภาพกว่า ขณะที่ในแม่น้ำจะเป็นระบบที่ต้องอาศัยธรรมชาติเป็นหลัก คำสำคัญ: การเลี้ยงปลานิล ลุ่มน้ำตาปี ลุ่มน้ำปากพนัง โมโนจีเนียน .............................................................................................................................................................. 1สาขาประมง คณะเกษตรศาสตร์ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลศรีวิชัย อ.ทุ่งสง จ.นครศรีธรรมราช 2ภาควิชาวาริชศาสตร์ คณะทรัพยากรธรรมชาติ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ อ.หาดใหญ่ จ.สงขลา Biology, Ecology, Interaction and Pathogenicity of Monogenetic Diseases in freshwater fish and Health Management in Economic Freshwater Fishes Cultured in Mid-southern Basins of Thailand Theerawoot Lerssutthichawal 1 Kittichon U-Taynapun1 Naraid Suan-Yuk2 Abstract Tilapia culture models from two watershed areas, Tapi and Pak-panang basin, were extremely different. Cage culture was popular in the Tapi River, while net cage in earthen pond and pond culture were preferred in pak-panang basin. Although cage culture might give the better growth and shorter period of cropping, but it could be risked by the atmospheric changes. However, water quality, diseases and fish trade were also problematic for those culture categories. The parasitic investigation in this study indicated that monogenean was regarded as the major parasites infecting tilapia in those two areas. Monogenean found were identified as two genera with six species. Cichlidogyrus comprised to five species, viz., Cichlidogyrus mbirizei, C. sclerosus, C. tilapiae, C. tubicirrus and C. thurstonae while Scutogyrus had only single species, Scutogyrus longicornis. All these six monogenean species were observed in high population in Tapi area and C. thurstonae had the highest prevalence (62.28 %), while C. tubicirrus had the highest mean intensity (7.86 individuals / fish). On the other hand, only three monogenaen species and low population were observed from tilapia in Pak-pang basin. C. tilapiae was found in the greatest prevalence (15.41 and 65%) and mean intensity (0.84 and 8.22 individuals / fish). Based on the population data, it indicated that cage culture direct to the river might be risked to monogenean infection according to atmospheric changes and the culture management difficulties, while easier to control in pond cultures. Keywords: Tilapia culture Tapi watershed Pak-panang watershed Monogenean ……………………………………………………………………………………………………. 1Department of Fisheries Faculty of Agriculture, Rajamangala University of Technology Srivijaya, Thong-song, Nakhonsithammarat. 2Department of Aquatic Science, Faculty of Natural Resources. Prince of Songkla University, Hatyai, Songkhla. |
| รายละเอียดการนำไปใช้งาน | |
| เอกสาร Final Paper(s) |
|
ทีมวิจัย
| ที่ | นักวิจัย | หน่วยงาน | ตำแหน่งในทีม | การมีส่วนร่วม (%) |
|---|---|---|---|---|
| 1 | ผศ.ดร. ธีรวุฒิ เลิศสุทธิชวาล | คณะเกษตรศาสตร์ ราชมงคลศรีวิชัย วิทยาเขตนครศรีธรรมราช | หัวหน้าโครงการ | 50 |