โครงการวิจัย

การจัดการที่เหมาะสมในการป้องกันกำจัดไรและเพลี้ยไฟ ในส้มโอทับทิมสยามภายใต้สภาพภูมิอากาศที่แปรปรวน

The Appropriate Management for Control Mite and Thrips of Pummelo cv. Taptimsiam under Climate Variation

รายละเอียดโครงการ

ปีงบประมาณ 2561
หน่วยงานเจ้าของโครงการ
ลักษณะโครงการ โครงการใหม่
ประเภทโครงการ โครงการย่อย
โครงการหลัก (Master Project)การผลิตส้มโอพันธุ์ทับทิมสยามภายใต้ความแปรปรวนของสภาพภูมิอากาศในเขตลุ่มน้ำปากพนัง จังหวัดนครศรีธรรมราช
ประเภทงานวิจัย โครงการประยุกต์
วันที่เริ่มโครงการวิจัย (พ.ศ.) 1 ตุลาคม 2560
วันที่สิ้นสุดโครงการวิจัย (พ.ศ.) 1 มกราคม 2561
วันที่ได้รับทุนวิจัย (พ.ศ.) 1 มกราคม 2559
ประเภททุนวิจัย งบประมาณแผ่นดิน
สถานะโครงการ สิ้นสุดโครงการ(ส่งผลผลิตเรียบร้อยแล้ว)
เลขที่สัญญา
เป็นโครงการวิจัยที่ใช้ในการจบการศึกษา ไม่ใช่
เป็นโครงการวิจัยรับใช้สังคม ไม่ใช่
บทคัดย่อโครงการ การศึกษาประชากรไร เพลี้ยไฟ และประสิทธิภาพของกรรมวิธีในการควบคุมแมลงในสวนส้มโอทับทิมสยาม เพื่อเป็นข้อมูลพื้นฐานสำหรับการตัดสินใจจัดการศัตรูพืชที่เหมาะสม ดำเนินการในสวนส้มโอ อายุ 4-5 ปี ในอำเภอปากพนัง จังหวัดนครศรีธรรมราช ระหว่างเดือนมกราคม 2560 ถึง สิงหาคม 2561 พบไรศัตรูสำคัญของส้มโอ 3 ชนิด คือไรขาว Polyphagotarsonemus latus (Banks) ไรสนิมส้ม Phyllocoptruta oleivora (Ashmead) ไรแดง Eutetranychus africanus (Tucker) และพบเพลี้ยไฟชนิดที่สำคัญ 2 ชนิด คือ Scirtothrips dorsalis (Hood) และ Thrips hawaiiensis ประชากรไรและเปอร์เซ็นต์ความเสียหายของส้มโอที่เกิดจากการทำลายของไร พบว่า ในปี 2560 พบไรจำนวนมากในระยะพัฒนาใบอ่อนและผลอ่อนของส้มโอ ซึ่งมีปริมาณมากที่สุดในเดือนเมษายน โดยมีค่าเฉลี่ยประชากร 1.29 ตัวต่อใบ และค่าเฉลี่ยเปอร์เซ็นต์ความเสียหายของใบ 7.21 เปอร์เซ็นต์ และในปี 2561 พบค่าเฉลี่ยประชากรไรสูง 1.37 ตัวต่อใบ เปอร์เซ็นต์ความเสียหายของใบพบมากที่สุดในเดือนเมษายน (ระยะใบอ่อนและผลอ่อน) เช่นกัน โดยมีค่าเฉลี่ยความเสียหาย 3.81 เปอร์เซ็นต์ สำหรับ การศึกษาประชากรและเปอร์เซ็นต์ความเสียหายของเพลี้ยไฟ พบว่า ในปี 2560 พบประชากรสูงสุดในเดือน ตุลาคม (ระยะใบอ่อนและผลอ่อน) มีค่าประชากรเฉลี่ย 2.80 ตัวต่อยอด มีค่าเฉลี่ยเปอร์เซ็นต์ความเสียหายของใบ 10.71 เปอร์เซ็นต์ และในปี 2561 มีค่าเฉลี่ยประชากรสูง ในเดือนเมษายน(ระยะใบอ่อนและผลอ่อน) ค่าประชากรเฉลี่ย 4.50 ตัวต่อยอด ค่าเฉลี่ยเปอร์เซ็นต์ความเสียหายของใบ 7.78 เปอร์เซ็นต์ ประชากรและความเสียหายจากเพลี้ยไฟจะไม่พบเพลี้ยไฟหรือพบในปริมาณน้อยมากในระยะใบแก่และระยะเก็บเกี่ยวผลผลิต การศึกษาความสัมพันธ์ของประชากรไรแดง ไรขาว และไรสนิมส้ม กับปัจจัยสภาพอากาศ ด้านอุณหภูมิ ปริมาณน้ำฝน ความชื้นสัมพัทธ์ และความเร็วลม พบว่า 1)ประชากรของไรแดงกับความเร็วลมและอุณหภูมิมีความสัมพันธ์ในระดับปานกลาง (r=0.52, p=0.45) และระดับต่ำมาก (r=0.26, p=0.45) ตามลำดับในทิศทางเดียวกัน ด้านปริมาณน้ำฝนและความชื้นสัมพัทธ์ มีความสัมพันธ์ในระดับต่ำมาก (r=-0.15, p=0.67) และ (r=-0.11, p=0.74) ตามลำดับในทิศทางตรงกันข้ามกัน 2) ความสัมพันธ์ของประชากรไรขาวกับปัจจัยสภาพอากาศ พบว่า อุณหภูมิมีความสัมพันธ์ในระดับสูง (r=0.82, p=0.00** มี ค่า p-value ของอุณหภูมิจะมีความสัมพันธ์กันทางสถิติ) และความเร็วลมอยู่ในระดับต่ำ (r=0.47, p=0.16) ในทิศทางเดียวกัน ด้านปริมาณน้ำฝนและความชื้นสัมพัทธ์ มีความสัมพันธ์ในทิศทางตรงกันข้าม มีความสัมพันธ์ในระดับต่ำมาก (r=-0.28, p=0.43) และ (r=-0.10, p=0.76) ตามลำดับ และมีค่า p-value ไม่มีความสัมพันธ์กันทางสถิติกับประชากร (p>0.05) 3)ความสัมพันธ์ของประชากรไรสนิมส้มกับปัจจัยสภาพอากาศ พบว่า ด้านอุณหภูมิและความเร็วลมมีความสัมพันธ์ในทิศทางเดียวกัน อุณหภูมิ และความเร็วลม มีความสัมพันธ์กับประชากรไรสนิมในระดับต่ำมาก (r=0.13, p=0.70) (-r=0.11, p=0.74) ตามลำดับ ปริมาณน้ำฝน และความชื้นสัมพัทธ์ มีความสัมพันธ์กับประชากรไรสนิมส้มในทิศทางตรงกันข้าม มีความสัมพันธ์ในระดับต่ำมาก (r=-0.11, p=0.74) และต่ำ (r=-0.42, p=0.21) ตามลำดับ และค่า p-value ไม่มีความสัมพันธ์กันทางสถิติ (p>0.05) การศึกษาความสัมพันธ์ของประชากรเพลี้ยไฟกับปัจจัยสภาพอากาศ ด้านอุณหภูมิ ปริมาณน้ำฝน ความชื้นสัมพัทธ์ และความเร็วลม พบว่า อุณหภูมิและความเร็วลมมีความสัมพันธ์ในทิศทางเดียวกัน อุณหภูมิและความเร็วลมมีความสัมพันธ์ในระดับต่ำมาก (r=0.02, p=0.93) และ (r=0.22, p=0.53) ตามลำดับ ด้านปริมาณน้ำฝนและความชื้นสัมพัทธ์มีความสัมพันธ์กับประชากรเพลี้ยไฟในทิศทางตรงกันข้าม ความชื้นสัมพัทธ์มีความสัมพันธ์ในระดับปานกลาง (r=-0.66, p=0.03) ปริมาณน้ำฝนความสัมพันธ์ในระดับต่ำมาก (r-0.16, p=0.65) และค่า p-value ไม่มีความสัมพันธ์กันทางสถิติ (p>0.05) ชนิดและปริมาณศัตรูธรรมชาติที่พบในสวนส้มโอทับทิมสยาม ก่อนและหลังฉีดพ่นสาร พบศัตรูธรรมชาติทั้งหมด 5 ชนิด โดยจัดเป็นแมลงในอันดับ Coleoptera มีจำนวน 2 ชนิด คือ ด้วงเต่าลาย (Coccinella septempunctata) และด้วงเต่าตัวห้ำ (Stethorus spp.) มีปริมาณเฉลี่ย 0.32 0.41 ตัวต่อต้น ตามลำดับ อันดับ Odonata มีจำนวน 1 ชนิด คือ แมลงปอบ้าน (Libellulidae) มีปริมาณเฉลี่ย 1.04 ตัวต่อต้น และแมงมุมจำนวน 2 ชนิด คือ แมงมุมใยกลม วงศ์ Araneidae และแมงมุมตาหกเหลี่ยม วงศ์ Oxyopidae มีปริมาณเฉลี่ย 0.02 0.43 ตัวต่อต้น ตามลำดับ ประสิทธิภาพของกรรมวิธีในการควบคุมจำนวนไรหลังการฉีดพ่นสารครั้งสุดท้าย (ฉีดพ่นทุก7 วัน จำนวน 3 ครั้ง) ทำการทดสอบ 2 ชุดการทดลอง การทดลองชุดที่ 1 ศึกษาในระยะใบ พบว่า กรรมวิธีที่มีประสิทธิภาพดี ได้แก่ อมีทราช อะบาเม็คติน สารเฟนไพโรซิเมท ไพริดาเบน โพรพาร์ไกต์ และปิโตรเลียมออยล์ มีประสิทธิภาพของกรรมวิธี 99.34 96.90 94.58 94.18 92.86 88.74 เปอร์เซ็นต์ ตามลำดับ รองลงมา คือ สารสกัดจากสะเดา (azadiractin 0.1%) สารชีวภาพ (พด.7) และพ่นน้ำเปล่า มีประสิทธิภาพของกรรมวิธี 83.93 71.82 และ 67.22 เปอร์เซ็นต์ ตามลำดับ สำหรับการทดลองชุดที่ 2 ศึกษาในระยะผล พบว่า กรรมวิธีที่มีประสิทธิภาพดี ได้แก่ อะบาเม็คติน สารเฟนไพโรซิเมท พริดาเบน โพรพาไกต์ และ อมีทราช มีประสิทธิภาพดีของกรรมวิธี 96.04 95.04 94.59 94.23 90.01 เปอร์เซ็นต์ ตามลำดับ รองลงมา คือ สารสกัดจากสะเดา ปิโตรเลียมออยล์ สารชีวภาพ (พด.7) และพ่นน้ำเปล่า มีประสิทธิภาพของกรรมวิธี 86.35 84.95 77.07 และ 73.73 เปอร์เซ็นต์ ตามลำดับ เปรียบเทียบกับชุดควบคุม (ไม่ใช้สาร) ประสิทธิภาพของกรรมวิธีต่อความเสียหายที่เกิดจากการทำลายของไรก่อนและหลังการฉีดพ่นสารครั้งสุดท้าย จากการทดลองชุดที่ 1 ในระยะใบ กรรมวิธีที่มีประสิทธิภาพดี ได้แก่ อมีทราช ไพริดาเบน อะบาเม็คติน โพรพาร์ไกต์ ปิโตรเลียมออยล์ สารเฟนไพโรซิเมท มีประสิทธิภาพของกรรมวิธี 97.08 93.66 89.64 88.89 88.46 และ 88.31 เปอร์เซ็นต์ ตามลำดับ รองลงมาคือสารสกัดจากสะเดา สารชีวภาพ (พด.7) และพ่นน้ำเปล่า 84.06 77.93และ 71.31 เปอร์เซ็นต์ ตามลำดับ สำหรับการทดลองชุดที่ 2 ในระยะผล ประสิทธิภาพของกรรมวิธีในการป้องกันความเสียหายจากไร พบว่า การใช้ อมีทราช มีประสิทธิภาพดีที่สุด 97.11 เปอร์เซ็นต์ รองลงมา คือ ไพริดาเบน สารเฟนไพโรซิเมท อะบาเม็คติน โพรพาร์ไกต์ ปิโตรเลียมออยล์ สารสกัดจากสะเดา สารชีวภาพ (พด.7) และพ่นน้ำเปล่า มีประสิทธิภาพของกรรมวิธี 93.98 93.66 90.04 89.72 88.53 81.98 และ 71.81 เปอร์เซ็นต์ ตามลำดับ เปรียบเทียบกับชุดควบคุม (ไม่ใช้สาร) ประสิทธิภาพของกรรมวิธีที่มีต่อจำนวนเพลี้ยไฟก่อนและหลังการฉีดพ่นสารครั้งสุดท้าย ทำการทดลอง 2 ชุดการทดลอง การทดลองชุดที่ 1 ทดสอบในระยะใบ พบว่า กรรมวิธีที่มีประสิทธิภาพดี ได้แก่ อะบาเมคติน อิมิดาโคลปิด ปิโตรเลียมออยล์ผสมสารสกัดเมล็ดสะเดาไทย ปิโตรเลียมออยล์ผสมยาสูบ สารสกัดจากเมล็ดสะเดาไทย ปิโตรเลียมออยล์ ยาสูบ และการฉีดพ่นด้วยน้ำ ซึ่งมีประสิทธิภาพคิดเป็น 98.67 95.54 89.53 88.14 86.14 84.56 77.19 และ 76.69 เปอร์เซ็นต์ ตามลำดับ เปรียบเทียบกับชุดควบคุม (ไม่ใช้สาร) การทดลองชุดที่ 2 ทดสอบในระยะผล พบว่า กรรมวิธีที่มีประสิทธิภาพดีที่สุด ได้แก่ อิมิดาโคลปิด และอะบาเม็คติน ซึ่งมีประสิทธิภาพคิดเป็น 100 และ 93.55 เปอร์เซ็นต์ ตามลำดับ รองลงมา คือ ปิโตรเลียมออยล์ผสมสารสกัดเมล็ดสะเดาไทย ปิโตรเลียมออยล์ ปิโตรเลียมออยล์ผสมยาสูบ สารสกัดจากเมล็ดสะเดาไทย ยาสูบ และการฉีดพ่นด้วยน้ำ ซึ่งมีประสิทธิภาพคิดเป็น 76.51 74.30 73.65 73.41 68.46 และ 63.48 เปอร์เซ็นต์ ตามลำดับ เปรียบเทียบกับชุดควบคุม (ไม่ใช้สาร) ประสิทธิภาพของกรรมวิธีที่มีต่อเปอร์เซ็นต์ความเสียหายที่เกิดจากการทำลายของเพลี้ยไฟก่อนและหลังการฉีดพ่นสารครั้งสุดท้าย การทดลองชุดที่ 1 ในระยะใบ กรรมวิธีที่มีประสิทธิภาพดี ได้แก่ อะบาเมคติน และ อิมิดาโคลปิด มีประสิทธิภาพ 96.12 และ 87.77 เปอร์เซ็นต์ ตามลำดับ รองลงมา คือ ปิโตรเลียมออยล์ผสมยาสูบ ปิโตรเลียมออยล์ผสมสารสกัดเมล็ดสะเดาไทย สารสกัดจากเมล็ดสะเดาไทย ปิโตรเลียมออยล์ ยาสูบ และ การฉีดพ่นด้วยน้ำ มีประสิทธิภาพ 77.22 74.19 70.21 67.67 67.13 และ 60.94 เปอร์เซ็นต์ ตามลำดับ เปรียบเทียบกับชุดควบคุม (ไม่ใช้สาร) สำหรับการทดลองชุดที่ 2 ในระยะผล กรรมวิธีที่มีประสิทธิภาพดีที่สุด ได้แก่ อิมิดาโคลปิด และ อะบาเมคติน มีประสิทธิภาพ 97.98 และ 87.79 เปอร์เซ็นต์ ตามลำดับ รองลงมา คือ ปิโตรเลียมออยล์ผสมสารสกัดเมล็ดสะเดาไทย สารสกัดจากเมล็ดสะเดาไทย ปิโตรเลียมออยล์ผสมยาสูบ ปิโตรเลียมออยล์ ยาสูบ และ การฉีดพ่นด้วยน้ำ มีประสิทธิภาพ 76.65 73.02 72.92 71.53 69.39 และ 64.78 เปอร์เซ็นต์ ตามลำดับ เปรียบเทียบกับชุดควบคุม (ไม่ใช้สาร) ___________________________________________________________________________________ 1 สาขาพืชศาสตร์ คณะเกษตรศาสตร์ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลศรีวิชัย วิทยาเขตนครศรีธรรมราช อำเภอทุ่งสง จังหวัดนครศรีธรรมราช The Appropriate Management for Control Mite and Thrips of Pummelo cv. Taptimsiam under Climate Variation Tipawan Thongjua1 Jarun Thongjua2 Abstract Study on the population of mite, thrips and the effectiveness of method for controlling in Pummelo cv. Taptimsiam were examined to obtain fundamental data in decision-making for appropriate pest management. The study was conducted on three 4-5 year-old pomelo from January 2017 to August 2018 in Pakpanang district, Nakhon Si Thammarat province. The three dominant species of mites- Polyphagotarsonemus latus (Banks), Phyllocoptruta oleivora (Ashmead), Eutetranychus africanus (Tucker) and one dominant species of the thrips -Scirtothrips dorsalis (Hood) and Thrips hawaiiensis were found. The population and the damage percentage of pomelo from mites and thrips infestation were found that, in 2017, the maximum abundance of mites and their damage were peaked at the young leaf and young fruit stage in April with the population average 1.29 mites/leaf and the average percentage damage 7.21%. In 2018, the maximum of mites abundance and their damage in were peaked in April (young leaf and young fruit stage), with population average 1.37 mites/ leaf and the average percentage damage 3.81%. For the study of thrips population and their damage in 2017, the maximum of thrips abundance and their damage were peaked in October (young leaf and young fruit stage), with the population average 2.80 thrips /shoots and the average percentage damage 10.71% In 2018, the maximum of thrips abundance and their damage in were peaked in April (young leaf and young fruit stage), with population average 4.50 thrips /shoots and the average percentage damage 7.78% and not found or less abundance of thrips on semi leaf, old leaves and harvesting stage. The correlation coefficient of relationship (r) between the mites population and the weather factor such as temperature, rainfall, relative humidity and the wind speed were found that, 1) the relationships between Polyphagotarsonemus latus (Banks) population and wind speed and temperature was moderate correlation (r=0.52, p=0.45) and showed very low relationship (r=0.26, P=0.045), respectively in the same direction. The rainfall and relative humidity were showed very low relationship (r=-0.15, p=0.67) and (r=-0.11, p=0.74), respectively in the opposite direction. 2) The relationships between P. oleivora (Ashmead) population and weather factor were found temperature has showed high level relationship (r=0.82, p=0.00** p -value of temperature, statistically relationship and the wind speed showed low relationship (r=0.47, p=0.16) in the same direction. The rainfall and relative humidity showed opposite direction very low relationship (r=-0.28, p>0.05). 3)The relationships between E. africanus (Tucker) population and weather factor showed that, temperature and wind speed relationship in the same direction relationship and very low relationship (r=-0.13, p=0.70) (r=0.11, p=0.74), respectively, rainfall and relative humidity relationship with E. africanus (Tucker) in the opposite direction, there is showed very low relationship (r=-0.11, p=0.74) and low relationship (r=-0.42, p=0.21), respectively and p-value were no significant (p>0.05). For the correlation coefficient of relationship (r) between the thrips population and the weather factor were found that the temperature and wind speed were in the same direction, there is showed very low relationship (r=0.02, p=0.93) and (r=0.22, p=053) respectively. The rainfall and relative humidity on the relationship thrips population in the opposite direction relative humidity is showed moderate level relationship (r=-0.66, p=0.03) rainfall is showed very low relationship (r=-0.16, p=0.65) and p-value were no significant (p>0.05). The species and quantity of natural enemies that found in Pummelo cv. Taptimsiam orchard were 5 species, the 2 species were in order coleoptera, ladybird beetles,Coccinella septempunctata and Stethorus spp. with average 0.32 and 0.41 insects /tree, respectively. Order odonata -1 species was common skimmers (F. Libellulidae) average 1.04 insects/tree and the 2 species of spider were orbweb spider (order araneidae) and Lynx spider (order oxyopidae) average 0.20, 0.43 spiders/tree, respectively. The effectiveness treatment for controlling the number of mites, study on 2 experiments, the 1st experiment (study on leaves stage), sprayed every 7 days 3 times, after the last spray the result was found that the highest effectiveness treatment was amitraz (99.34%) followed by piridaben, abamectin, propargite, petroleum oil, fenpyroximate, Thai neem extract, microbial activator super LDD 7 and water spraying, with 96.90, 94.58, 94.18, 92.86 ,88.74, 83.9371.82 and 61.22% , respectively compared with the control(non-treated). and the 2nd experiment (study on young fruit stage). the result was found that the highest effectiveness treatment were abamectin, fenpyroximate, piridaben, propargite, amitraz, Thai neem extract, petroleum oil, microbial activator super LDD 7 and spray water, with 96.04, 95.04, 94.59, 94.23, 90. 86.35, 84.95, 77.07 and 73.73 %, respectively compared with the control (non-treated). The effectiveness treatment for controlling mites damage in the 1st experiment (study on leaves stage), after the last spray the result was found that the highest effectiveness treatment were amitraz (97.11%) followed by piridaben, fenpyroximate, abamectin, propargite, petroleum oil, Thai neem extract, microbial activator super LDD 7 and spray water with 93.98, 93.66, 90.04, 89.72, 88.53, 81.89 and 71.81%, respectively compared with the control (non-treated). The effectiveness treatment for controlling the number of thrips, study on 2 experiments, the 1st experiment (study on leaves stage), after the last spray the result was found that the highest effectiveness treatment were abamectin10% SL (98.67%) followed by imidacloprid 10%, petroleum oil 83.9% EC +Thai neem extract (aza. 0.5%), petroleum oil 83.9% EC + tobacco (3%), Thai neem extract (aza. 0.5%) , petroleum oil 83.9%EC, tobacco (3%) and water spraying, with 95.54 89.53 88.14 86.14 84.56 77.19 and 76.69 % , respectively, compared with control (non-treated) and the 2nd experiment (study on young fruit stage). the result was found that the highest effectiveness treatment were imidaclopid 10% SL (100%) followed by abamectin 10% SL, petroleum oil 83.9% EC +Thai neem extract (aza. 0.5%), petroleum oil 83.9%EC , petroleum oil 83.9% EC + tobacco (3%), Thai neem extract (aza. 0.5%), tobacco (3%) and water spraying, with 76.51, 74.30, 73.65 73.41, 68.46 and 63.48% respectively compared with the control(non-treated). The effectiveness treatment for control thrips damage, study on 2 experiments, the 1st experiment (study on leaves stage), after the last spray the result was found that the highest effectiveness treatment were abamectin10% SL (96.12%) followed by imidacloprid 10% SL, petroleum oil 83.9% EC + tobacco (3%), petroleum oil 83.9% EC +Thai neem extract (aza. 0.5%), Thai neem extract (aza. 0.5%), petroleum oil 83.9%EC, tobacco (3%) and water spraying, with 87.77, 77.22, 74.19, 70.21, 67.67, 67.13 and 60.94 %, respectively, compared with control (non-treated) and the 2nd experiment (on young fruit stage). the result was found that the highest effectiveness treatment were imidaclopid 10% SL (97.98%) followed by abamectin 10% SL, petroleum oil 83.9% EC +Thai neem extract (aza. 0.5%), Thai neem extract (aza. 0.5%), petroleum oil 83.9% EC + tobacco (3%), petroleum oil 83.9%EC, tobacco (3%) and water spraying, with 87.79,76.65, 73.02, 72.92, 71.53, 69.39 and 64.78%, respectively compared with the control(non-treated).
รายละเอียดการนำไปใช้งาน
เอกสาร Final Paper(s)
  • -

ทีมวิจัย

ที่ นักวิจัย หน่วยงาน ตำแหน่งในทีม การมีส่วนร่วม (%)
1ผศ. ทิพาวรรณ ทองเจือคณะเกษตรศาสตร์ ราชมงคลศรีวิชัย วิทยาเขตนครศรีธรรมราชหัวหน้าโครงการ70
2ผศ. จรัญ ทองเจือคณะเกษตรศาสตร์ ราชมงคลศรีวิชัย วิทยาเขตนครศรีธรรมราชผู้ร่วมวิจัย30