โครงการวิจัย
การพัฒนาผลิตภัณฑ์บะหมี่กึ่งสำเร็จรูปลดโซเดียมและเสริมโปรตีนจากแป้งข้าวกล้องเม็ดฝ้าย 62
Development of reduced sodium in instant noodle and fortified protein from Med Fay 62 brown rice flour
รายละเอียดโครงการ
ปีงบประมาณ | 2567 |
หน่วยงานเจ้าของโครงการ | |
ลักษณะโครงการ | โครงการใหม่ |
ประเภทโครงการ | โครงการเดี่ยว |
ประเภทงานวิจัย | โครงการประยุกต์ |
วันที่เริ่มโครงการวิจัย (พ.ศ.) | 1 ตุลาคม 2566 |
วันที่สิ้นสุดโครงการวิจัย (พ.ศ.) | 30 กันยายน 2567 |
วันที่ได้รับทุนวิจัย (พ.ศ.) | 1 พฤศจิกายน 2566 |
ประเภททุนวิจัย | ทุน ววน. |
สถานะโครงการ | สิ้นสุดโครงการ(ส่งผลผลิตเรียบร้อยแล้ว) |
เลขที่สัญญา | FRB670020/0172 |
เป็นโครงการวิจัยที่ใช้ในการจบการศึกษา | ไม่ใช่ |
เป็นโครงการวิจัยรับใช้สังคม | ไม่ใช่ |
บทคัดย่อโครงการ | จากการแพร่ระบาดของ
โรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 (โควิด 19)
ส่งผลให้คนไทยจำนวนไม่น้อยต้องปรับเปลี่ยนการใช้ชีวิตอยู่กับบ้านมากขึ้น
การบริโภคอาหารก็เลือกซื้อได้อย่างจำกัดเนื่องจากสามารถออกจากบ้านน้อยลง ประกอบกับสภาวการณ์ปัจจุบันที่คนส่วนใหญ่ต้องทำงานเร่งรีบแข่งกับเวลา
ทำให้ไม่มีเวลาในการประกอบอาหารรับประทาน
ดังนั้นอาหารที่สะดวกรวดเร็วและประหยัดค่าใช้จ่ายในการดำรงชีวิต คือ
บะหมี่กึ่งสำเร็จรูป
ที่คนไทยนิยมรับประทานกันเกือบทุกครัวเรือนและสามารถเก็บไว้รับประทานในยามขาดแคลนได้นาน บะหมี่กึ่งสำเร็จรูปมีหลากหลายรสชาติสามารถตอบโจทย์สำหรับประชาชนได้เกือบทุกเพศทุกวัย
เนื่องจากบะหมี่กึ่งสำเร็จรูปส่วนใหญ่ราคาประหยัด สะดวกในการรับประทานและรวดเร็ว
แต่บะหมี่สำเร็จรูปก็มีทั้งประโยชน์และโทษในคราวเดียวกัน
เนื่องจากบะหมี่สำเร็จรูปห่อละประมาณ 60 กรัม
หากรับประทานหนึ่งห่อจะได้รับโซเดียมประมาณ 1,400 – 2,600 มิลลิกรัม
(ร้อยละ 23.33 - 43.33 โดยน้ำหนัก) โดยปริมาณโซเดียมที่ควรได้รับต่อวันไม่ควรเกินวันละ
2,000 มิลลิกรัม (ร้อยละ 3.33 โดยน้ำหนัก) ถ้าปริมาณมากขึ้นส่งผลให้ปริมาณผงปรุงรสหรือเครื่องปรุงยิ่งเพิ่มมากขึ้นตามขนาดผลิตภัณฑ์ที่เพิ่มขึ้นด้วย
ทำให้ร่างกายได้รับโซเดียมในปริมาณมากเกินความต้องการ ก่อให้เกิดผลเสียต่อสุขภาพเพราะเมื่อร่างกายไม่สามารถกำจัดเกลือและน้ำส่วนเกินในร่างกายจะทำให้เกิดการคั่งของเกลือและน้ำในอวัยวะต่างๆ
ทำให้แขน ขา บวม เหนื่อยง่าย แน่นหน้าอกและหากร่างกายไม่สามารถขับโซเดียมออกได้ทันจะเกิดการสะสมในร่างกายเสี่ยงต่อการเกิดโรคความดันโลหิตสูงและเกิดภาวะแทรกซ้อน
เช่น หัวใจทำงานหนักขึ้นทำให้เกิดหัวใจโตและหัวใจวายได้ในที่สุด รายงานวิจัยทางการแพทย์บ่งชี้ว่า
เกลือบริโภคหรือโซเดียมคลอไรด์ (NaCl) เมื่อบริโภคในปริมาณสูงเป็นปัจจัยเสี่ยงต่อการเกิดภาวะความดันโลหิตสูงและมีความสัมพันธ์กับการเกิดโรคหัวใจและหลอดเลือดหัวใจ
(Cardiovascular Disease, CVD) โรคเส้นเลือดในสมอง (Stroke)
และอาจทำให้เกิดโรคไตเสื่อมและเกิดเมตาบอลิซึมในภาวะที่มีแร่ธาตุสูง
มีรายงานบ่งชี้ด้วยว่าการบริโภคโซเดียมในปริมาณสูงมีผลทำให้ความยืดหยุ่นของเส้นเลือดเลี้ยงหัวใจลดลง
สมาคมโรคหัวใจในประเทศสหรัฐอเมริกาได้ส่งเสริมให้บริโภคโซเดียมในปริมาณที่ต่ำกว่า 1,500
มิลลิกรัม/วัน
เพื่อลดปัญหาการแข็งตัวของหลอดเลือดหัวใจ
องค์การอาหารและยาในประเทศสหรัฐอเมริกาแนะนำว่าปริมาณโซเดียมที่ผู้ใหญ่และเด็กควรบริโภคต้องมีปริมาณต่ำกว่า
2,400 มิลลิกรัมต่อวัน สำหรับผู้สูงอายุ ผู้ป่วยโรคเบาหวาน
โรคไตวายเรื้อรัง และความดันโลหิตสูงควรลดการบริโภคโซเดียมให้อยู่ในปริมาณไม่เกิน 1,500
มิลลิกรัมต่อวัน
และผู้ป่วยโรคไตเรื้อรังควรจำกัดปริมาณโซเดียมที่บริโภคให้เหลือน้อยกว่า 600
มิลลิกรัมต่อวัน บะหมี่กึ่งสำเร็จรูปมีส่วนผสมหลักคือ แป้งสาลี
(Wheat Flour) ซึ่งอาจก่อให้เกิดอาการของโรค Coeliac
disease ทั้งนี้ผลิตภัณฑ์ที่พัฒนาจากแป้งข้าวทดแทนแป้งสาลีได้รับการยอมรับว่ามีคุณค่าทางโภชนาการที่ดี
โดยข้าวประกอบด้วยโปรตีนที่ไม่ก่อให้เกิดอาการแพ้และย่อยง่าย
รวมทั้งมีคาร์โบไฮเดรตที่ย่อยง่าย และข้าวอุดมไปด้วยสารอาหารที่มีประโยชน์เช่น
คาร์โบไฮเดรต โปรตีน ไขมัน ใยอาหาร วิตามิน และเกลือแร่ สามารถจําแนกได้ 2 ประเภทตามลักษณะของรงควัตถุ (Pigment) ที่พบได้แก่
ข้าวไม่มีสี (Non-pigmented Rice) และข้าวมีสีหรือข้าวที่มีรงควัตถุ
(Pigmented Rice) ซึ่งข้าวมีสี
หมายถึงข้าวที่มีรงควัตถุหรือสารให้สีกระจายอยู่ในส่วนของเยื่อหุ้มเมล็ดทําให้เมล็ดข้าวมีสีตามธรรมชาติที่แตกต่างกัน
เช่น มีสีม่วง ดํา แดง น้ำเงิน หรือน้ำตาลแดง รงควัตถที่ให้สีที่อยู่ที่เยื่อหุ้มเมล็ด
คือ สารแอนโทไซยานิน (Anthocyanin) นอกจากนี้ยังประกอบไปด้วยสารประกอบฟีนอลิก
(Phenolic Compound) และแคโรทีนอยด์ (Carotenoid) ซึ่งมีมากกว่าข้าวไม่มีสี จังหวัดนครศรีธรรมราชหรือเมืองคอนเป็นแหล่งปลูกข้าวพื้นเมือง
(มีสีและไม่มีสี) ที่มีรสชาติอร่อยเป็นเอกลักษณ์
ที่มีการอนุรักษ์สายพันธุ์ดีสืบทอดกันมาอย่างต่อเนื่องและเป็นข้าวคุณภาพดีมีประโยชน์ต่อสุขภาพของผู้บริโภคโดยเฉพาะข้าวพื้นเมืองจะมีสารต้านอนุมูลอิสระที่สามารถป้องกันโรคและการเจ็บป่วยต่างๆ
ได้ดี เช่น ข้าวไข่มดริ้น ข้าวเล็บนก ข้าวสังข์หยด และข้าวเม็ดฝ้าย 62 เป็นต้น
ข้าวไข่มดริ้นเป็นข้าวนาจึงนิยมปลูกกันในบริเวณพื้นที่ลุ่มน้ำปากพนัง
ส่วนข้าวเม็ดฝ้าย 62 เป็นข้าวไร่มีปลูกกันแพร่หลายใน ต.เขาโร อ.ทุ่งสง โดยปลูกแซมระหว่างต้นยางพารา
อย่างไรก็ตามเกษตรกรยังนำผลผลิตจากข้าวมาสีเป็นข้าวสารแล้วบรรจุถุงขายอยู่ซึ่งได้ราคาและยอดขายที่ไม่สูงมากเนื่องจากการบริโภคข้าวสารพื้นเมืองที่ยังไม่นิยมแพร่หลายและเป็นที่ต้องการของผู้บริโภคมากนัก
จึงจำเป็นต้องเร่งพัฒนาโดยอาศัยเทคโนโลยีและนวัตกรรมทางการแปรรูปอาหาร แต่บะหมี่กึ่งสำเร็จรูปจากข้าวเจ้านั้นมีแป้งเป็นวัตถุดิบหลักทำให้เมื่อรับประทานเข้าไปจึงมีคาร์โบไฮเดรตซึ่งให้พลังงานเพียงอย่างเดียวอยู่สูง
ดังนั้นการเพิ่มคุณค่าทางโภชนาการให้กับบะหมี่กึ่งสำเร็จรูปจากข้าวเจ้าอาจทำได้โดยการเติมส่วนผสมอื่นที่มีประโยชน์เพิ่มเข้าไป
เช่น โปรตีนจากพืชและสัตว์
ดังนั้นการศึกษาการพัฒนาผลิตบะหมี่กึ่งสำเร็จรูปลดโซเดียมเสริมโปรตีนจากแป้งข้าวกล้องเม็ดฝ้าย
62 จะส่งผลดีต่อสุขภาพของผู้บริโภคในประเทศไทย
เพิ่มมูลค่าของข้าวเม็ดฝ้าย 62 ทำให้สร้างรายได้แก่เกษตรกรและส่งเสริมให้ผู้ประกอบการผลิตภัณฑ์บะหมี่กึ่งสำเร็จรูปสามารถผลิตอาหารเพื่อสุขภาพส่งออกในระดับประเทศและต่างประเทศเพื่อการแข่งขันได้ |
รายละเอียดการนำไปใช้งาน | 1.บทความตีพิมพ์ในวารสารระดับชาติ/นานาชาติ 2.ช่วยยกระดับคุณภาพชีวิตของคนในชุมชนที่มีอาชีพทำนาให้ดีขึ้นและสร้างความมั่นคงทางอาหารที่ปลอดภัยและดีต่อสุขภาพของคนในชุมชน 3.กำหนดแนวนโยบายการส่งเสริมปลูกข้าวพื้นเมืองในพื้นที่เพื่อความมั่นคงทางด้านอาหาร และแนวนโยบายการบริโภคอาหารปลอดภัยและดีต่อสุขภาพ 4.เกิดการจำหน่ายและซื้อขายสินค้าภายในชุมชนจากผลิตภัณฑ์ข้าวภาคใต้ทำให้เศรษฐกิจของคนในชุมชนดีขึ้น |
เอกสาร Final Paper(s) |
|
ทีมวิจัย

ที่ | นักวิจัย | หน่วยงาน | ตำแหน่งในทีม | การมีส่วนร่วม (%) |
---|---|---|---|---|
1 | สุภาษิต ชูกลิ่น | คณะอุตสาหกรรมเกษตร ราชมงคลศรีวิชัย วิทยาเขตนครศรีธรรมราช | หัวหน้าโครงการ | 35 |
2 | ผศ.ดร. ศิรินาถ ศรีอ่อนนวล | คณะอุตสาหกรรมเกษตร ราชมงคลศรีวิชัย วิทยาเขตนครศรีธรรมราช | ผู้ร่วมวิจัย | 15 |
3 | ดร. สิริรัตน์ พึ่งชมภู | คณะวิศวกรรมศาสตร์ ราชมงคลศรีวิชัย สงขลา | ผู้ร่วมวิจัย | 20 |
4 | ผศ.ดร. สุธาสินี ทองนอก | คณะอุตสาหกรรมเกษตร ราชมงคลศรีวิชัย วิทยาเขตนครศรีธรรมราช | ผู้ร่วมวิจัย | 15 |
5 | ผศ.ดร. ธณิกานต์ ธรสินธุ์ | คณะอุตสาหกรรมเกษตร ราชมงคลศรีวิชัย วิทยาเขตนครศรีธรรมราช | ผู้ร่วมวิจัย | 15 |